در این همایش، دو مقاله از سوی محمد منیر حسین استاد و رئیس گروه فلسفه و محمد غلام ربانی عضو هیأت علمی گروه تاریخ این دانشگاه و دو سخنرانی توسط سیدرضا میرمحمدی رایزن فرهنگی ایران و محمدالله عضو هیأت علمی گروه فلسفه دانشگاه جهانگیر نگر ارائه شد و ارائه دهندگان از ابعاد مختلف، این موضوع را تشریح و تبیین کردند.

رایزن فرهنگی ایران در این همایش علمی گفت: بر اساس آیه 92 سوره انبیاء در قرآن کریم موضوع امت اسلامی و تشکیل آن از سوی مسلمانان یک مفروض قرآنی است و همه ملت‎ها و کشورهای اسلامی باید در جهت تحقق این مفروض قرآنی حرکت کنند.

وی افزود: مفهوم امت اسلامی از نظر مقام معظم رهبری جمهوری اسلامی ایران این است که «همه مسلمانان در قالب یک پیکره واحد، در یک مسیر و برای رسیدن به یک مقصد و هدف حرکت کنند»؛ این امر متاسفانه تاکنون به صورت کامل محقق نشده و به دلیل پراکندگی‌ها و اختلافاتی که میان کشورها و ملت‌های اسلامی در نتیجه اختلاف افکنی دشمنان اسلام و مسلمانان به ویژه قدرت‌های غربی به وجود آمده، به نتیجه نرسیده است.

میرمحمدی همچنین اظهار کرد: در اولین گام، مسلمانان باید موانع پیش روی امت سازی را که وجود اختلافات و چند دستگی‌هاست از میان بردارند تا امت سازی در گستره جغرافیای جهان اسلام صورت گیرد و زمینه و شرط لازم برای شکل گیری تمدن نوین اسلامی تحقق پیدا کند.

وی در ادامه به تشریح مفهوم تمدن و تمدن نوین اسلامی پرداخت و گفت: تمدن که از مدنیت و شهر نشینی اقتباس شده است موضوع و مقوله‌ای است که هم به صورت کلی و هم با پسوندهای مختلف (اسلامی، غربی، ایرانی و ...) همواره مورد توجه اندیشمندان و علمای اعصار مختلف بوده و با نگرش‌های مختلف تعریف و تبیین شده است.

رایزن فرهنگی ایران در داکا افزود: مسلمانان در برخی ادوار تاریخی صاحب تمدن بوده اند ولی این تمدن‌ها در تمام گستره جغرافیایی جهان اسلام نبوده و عمدتا در ایران و غرب آسیا بوده است. اوج این تمدن اسلامی هم در قرون 4 و 5 هجری قمری ( 10 و 11 میلادی ) زمانی که دانشمندان و علمای بزرگ اسلامی نظیر بوعلی سینا، بیرونی، خوارزمی با علم و دانش متعالی خود مسلمانان و ممالک اسلامی وقت را به شهرت و پیشرفت رسانده و نمونه‌ای از تمدن اسلامی را ساخته بودند.

وی ابراز کرد: آنچه امروز مورد نیاز جهان اسلام و ملت‌های مسلمان سراسر دنیاست، شکل دادن به یک تمدن نوین اسلامی با شرایط و اقتضائات روز و زمانه است. ظرفیت و زمینه‌های تحقق این امر در مسلمانان و جهان اسلام وجود دارد ولی شرط اولیه آن از میان برداشتن موانع موجود است که باید به صورت دقیق و عالمانه شناسایی و از میان برداشته شوند.

میرمحمدی گفت: تمدن نوین اسلامی بر خلاف تمدن های مادی و غیر دینی دنیا نظیر تمدن غرب، یک بعدی و تک ساحتی (مادی) نیست و بر دو بعد و پایه مادی و معنوی استوار است. بعد و بخش مادی این تمدن، علم، فناوری، صنعت، اقتصاد و سرمایه است و بعد معنوی آن نیز بر فرهنگ، هنر، اخلاق و سبک زندگی اسلامی تکیه دارد و برآیند ترکیب و تلفیق این دو بخش و بعد، می‌تواند موجد و مولد تمدن نوین اسلامی باشد که امید است در چشم انداز پیش رو، مسلمانان و جهان اسلام به این نقطه و مقصد برسند.

در ادامه مباحث، منیر حسین استاد و رئیس گروه فلسفه دانشگاه جهانگیر نگر مقاله خود با عنوان «تحلیل فلسفی نقش معنویت در ساخت تمدن نوین اسلامی» را ارائه داد.

سخنران و ارائه دهنده مقاله بعدی همایش، محمد غلام ربانی استاد گروه تاریخ دانشگاه جهانگیر نگر بود که مقاله خود را با عنوان «گذشته و چشم انداز آینده فرهنگ و تمدن اسلامی» ارائه کرد.

سخنران آخر همایش هم محمد الله عضو هیأت علمی گروه فلسفه دانشگاه جهانگیر نگر بود که موضوع رابطه مفهومی امت اسلامی و تمدن نوین اسلامی را بررسی کرد.

روابط عمومی و اطلاع رسامی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی