هایده رمضان‌رستم‌آبادی در گفت‌وگو با روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با اشاره به موقعیت کشورمان در جغرافیای دینی منطقه و جهان، اظهار کرد: مطابق سند «گفت‌وگوی ادیان و آیین های جمهوری اسلامی ایران» فعالیت «مرکز گفت وگوی ادیان و فرهنگ ها» در راستای تبیین اندیشه ناب اسلامی و گفتمان انقلاب اسلامی و بر اساس مفاد قانون اساسی، رهنمودهای مقام معظم رهبری مدظله العالی، بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، سند چشم انداز بیست ساله و نقشه مهندسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران شکل گرفته است. 

وی افزود: این مرکز تنها مرجع رسمی جمهوری اسلامی ایران در عرصه گفت وگوی دینی و فرهنگی است که زمینة تعمیق و اعتلای تفاهم، همزیستی و همکاری میان جوامع و نهادهای دینی و فرهنگی در سطح ملی و بین المللی را از طریق گفت وگو و تعامل بین ادیان و میان فرهنگ ها به مثابه ابزار دیپلماسی فرهنگی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران فراهم می آورد.

رمضان‌رستم‌آبادی با اشاره به ماموریت های مرکز گفت وگوی ادیان و فرهنگ ها در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بیان کرد: گفت وگو با پیروان ادیان و آیین ها بر پایه رعایت مبانی، اصول و ارزش های مشترک؛ احترام متقابل؛ حرمت و کرامت انسانی؛ تعامل سازنده و موثر؛ اعتدال و عقلانیت؛ عدالت خواهی و ظلم ستیزی؛ دین مداری؛ عزت، حکمت و مصلحت؛ مدارا و رعایت ملاحظات و حساسیت ها از مأموریت های این مرکز است. معطوف به این مأموریت ها گفت وگوی بینادینی موثرترین مدل و شیوه از دیپلماسی فرهنگی محسوب می شود که می تواند در مسیر مأموریت های تعریف شده حرکت کند.

این صاحبنظر در حوزه ادیان و مذاهب همچنین بیان کرد: به منظور ایفای نقش موثر و موفق در گفت وگو با پیروان ادیان و آیین ها به عنوان کارآمدترین ابزار دیپلماسی فرهنگی ضروری است دو نکته مورد توجه قرار گیرد: نکته اول انتقال مولفه های تمدن نوین اسلامی متناسب با جغرافیای مناطق و با در نظر گرفتن سنت های دینی و آیینی هر منطقه باشد. 

وی با ذکر مثالی توضیح داد: نحوه انتقال دانش دینی از سوی یک اندیشمند مسلمان به یک اندیشمند مسیحی از دو جهت متفاوت خواهد بود. تفاوت اول از آن جهت است که اندیشمند مسلمان در زمان انتقال دانش دینی باید بداند که آیا با فرد مسیحی کاتولیک به گفت وگو نشسته است یا مخاطب وی در گفت وگو مسیحی ارتدکس یا پروتستان است. این تفاوت در نحوه انتقال، به دلیل رعایت ملاحظات و مختصات الهیات کاتولیک نسبت به الهیات ارتدکس و پروتستان است. 

رمضان‌رستم‌آبادی  با اشاره به ضرورت تفکیک قائل شدن بین پیروان ادیان در مناطق مختلف جغرافیایی است، ابراز کرد: اندیشمند مسلمان زمانی که با مخاطب مسیحی کاتولیک در منطقه آسیا گفت وگو می کند، ضروری است که به مولفه های فرهنگی همان منطقه واقف باشد. اما زمانی که مخاطب ما در گفت وگو مسیحی کاتولیک باشد ولیکن متعلق به جغرافیای آمریکای لاتین است، شیوه گفت وگو باید منطبق با پذیرش همان منطقه باشد.

رئیس گروه گفت وگوی اسلام با مسیحیت کاتولیک و یهودیت در ادامه به اهمیت دیگر گفت وگوی بین الادیانی در عرصه دیپلماسی فرهنگی، اشاره کرد و گفت: نکته دوم ضرورت ایجاد شبکه سازی و ائتلاف با پیروان ادیان و آیین ها در راستای رفع آلام بشری و نگرانی های محیط زیست است. توجه به این نکات می تواند نقش قابل توجهی در تعاملات فرهنگی ما با کشورها داشته باشد.

وی همچنین، درباره فعالیت های فرهنگی در عرصه بین الملل برای افزایش ارتباطات بینادینی ابراز کرد: برنامه های فرهنگی اعم از سمپوزیوم ها، فستیوال ها، نمایشگاهها و حتی کارگاههای آموزشی اعم از حضور یا اجرا از سوی جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی تأثیر انکارناپذیر بر روند روابط سیاسی، فرهنگی و حتی اقتصادی ما با دیگر کشورها دارد. این تأثیر در زمینه ارتباطات بینادینی و تعامل و گفت وگو با پیروان ادیان و آیین ها بسیار قابل توجه است. 

این کارشناس حوزه گفت‌وگوی بین ادیان، ادامه داد: فعالیت های فرهنگی می تواند موتور محرکی برای حرکت در مسیر تفاهم بین المللی؛ ارتقاء صلح و عدالت؛ اقدامات محیط زیستی؛ پرورش نسل آینده مطابق با الگوهای دینی؛ و همچنین تسهیل در همکاری مشترک در زمینه های علمی و اقتصادی نقش آفرین باشد. حرکتی که در راستای اهداف از پیش تعیین شده «مرکز گفت وگوی ادیان و فرهنگ ها» است.

رمضان‌رستم‌آبادی با تاکید بر اینکه ضروری است فعالیت های فرهنگی به صورتی ساختارمند و هدف گذاری شده صورت پذیرد، گفت: فعالیت های فرهنگی ما در عرصه بین المللی می تواند تأثیر مثبتی بر «تقویت ارزش‌های معنوی و اخلاقی»، «تقویت همزیستی محترمانه ادیان و فرهنگ‌ها»، «ترویج صلح جهانی»، «مقابله با افراط‌گرایی و تروریسم، به‌ویژه تروریسم مذهبی» و «خانواده و توسعه پایدار جامعه» داشته باشد. برخی اوقات تعویق یک برنامه به مراتب از اجرای برنامه ای که نظام مند نباشد و همه جوانب امر در آن دیده نشده باشد، خردمندانه تر است. مواجهه قوی و ساختارمند در هر رویکردی می تواند ما را به سمت هدف ایده آل سوق دهد.

این فعال حوزه الهیات، درباره نقش گفت وگوهای ادیانی در پیشبرد اهداف گفتمان انقلاب اسلامی، توضیح داد: انقلاب اسلامی گفتمانی است نشأت گرفته از گفتمان ولایت فقیه که حول محور عقلانیت و مدارا شکل گرفته است. این گفتمان ضمن تعامل سازنده با همه ادیان و مذاهب، ظرفیت تبیین انقلاب اسلامی، معرفی باورهای مکتب تشیع و سیره نبوی را به پیروان ادیان و آیین ها در عرصه بین المللی دارد.

وی افزود: لئونارد سویدلر از شخصیت های مسیحی متخصص در حوزه گفت وگوی ادیان پیش فرض هایی را برای گفت وگو با دیگری دینی در نظر می گیرد. از جمله گفت وگو برای آموختن؛ گفت وگو برای به اشتراک گذاشتن و دریافت از دیگران؛ گفت وگو برای معرفی خود به دیگری؛ گفت وگو برای فهم باورهای شخصی دیگری دینی. این پیش فرض ها در واقع قواعدی است که تحقق گفت وگوی دینی مستلزم پایبندی مشارکان در گفت وگو به آن است. 

رئیس گروه گفت‌وگوی اسلام با مسیحیت کاتولیک و یهودیت با تاکید بر اهمیت گفت وگو در عرصه گفتمان سازی و ارائه ای درست از تصویر ایران در جهان، بیان کرد: «مرکز گفت وگوی ادیان و فرهنگ ها» از آغاز ورود به عرصه گفت وگوی دینی که در حال حاضر سه دهه از گفت وگوهای این مرکز با پیروان ادیان می گذرد، ضمن التزام به قواعد گفت وگوی دینی پایبندی به هویت دینی مشارکان در گفت وگو را پیش درآمد ورود به گفت وگو می داند. در واقع، گفت وگوی ادیان ظرفیتی است که می توان از آن برای انتقال گفتمان انقلاب اسلامی و معرفی تفکر شیعی و سیره اهل البیت علیهم السلام به عالمان، متفکران و پیروان ادیان و آیین ها در حوزه بین الملل بهره برد.