به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، به منظور احیای شاعران، نخبگان و اندیشمندان ایرانی مدفون در هند و حفظ و معرفی میراث فرهنگی و ادبی ایران در این کشور، کنگره ادبی طالب آملی، ملک الشعرای دربار گورکانیان و شاعر برجسته ایرانی سبک هندی به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی‌نو و با همکاری گروه زبان فارسی و مطالعات آسیای میانه دانشگاه جواهر لعل نهرو دهلی در محل سالن کنفرانس دانشگاه جواهر لعل نهرو در دهلی‌نو برگزار شد.

در این مراسم، محمدعلی ربانی، رایزن فرهنگی ایران در دهلی‌نو، حجت الاسلام والمسلمین شاکری، نماینده جامعة المصطفی(ص) العالمیه در هند، ایس . شوبا، رئیس دانشکده ادبیات  دانشگاه جواهر لعل نهرو دهلی‌نو، اخلاق احمد آهن، رئیس گروه فارسی و مطالعات آسیای میانه دانشگاه جواهر لعل نهرو دهلی‌نو ، هیأت ده نفره مرکب از گروه موسیقی طالب خوانی  و شش تن از اساتید و پژوهشگران طالب شناس اعزامی از مازندران و آمل شامل مرتضی محسنی، علی ذبیحی، حسینعلی شریفی، میثم فلاح، فرزین محمودی از اساتید و پژوهشگران دانشگاه مازندران و مراکز پژوهشی آمل، مهدی بهمنی، محسن صلواتی، ابراهیم محمدپور، جوادی از بنیاد آمل پژوهی و جمعی از استادان و دانشجویان و علاقه‌مندان به فرهنگ و ادب ایران زمین از هند حضور داشتند.

اخلاق آهن در سخنان خود، طالب آملی را یکی از بزرگترین شاعران عهد گورکانیان هند خواند و افزود:  طالب آملی بعد از جامی که خاتم الشعرا محسوب می‌شود، از شعرای بزرگ است. وی در سرزمین مادری خود مازندران شخصیت اسطوره ای  دارد و نام و یادش هنوز هم زنده است.

وی افزود: طالب آملی زندگی افسانه ای دارد و از سرزمین مادری خود به هند مهاجرت کرد و در دربار گورکانیان به منصب ملک الشعرایی رسید و یکی از شاعران جریان ساز سبک هندی بود که  در جوانی فوت کرد.

حجت الاسلام شاکری نیز در سخنانی با اشاره به ضرورت شعر گویی و تاکید بر این نکته که شعر برای بیان اندیشه و فکر است، گفت: وجه تمایز شاعران پارسی گوی از بقیه شاعران ، این است که عمده شاعران پارسی گوی  برای عقیده و افکار خود می‌گفتند نه شعر را برای شعر می گفتند.

وی با تاکید بر این نکته که شعر فقط زبان  نیست، بلکه اندیشه و خیال شاعر است، گفت:  سرزمین هند در دوره ای که  شعر فارسی در ایران مورد کم لطفی  قرار گرفته بود، میزبان  شعر فارسی بودند و از علما و اندیشمندان و شاعران ایرانی استقبال خوبی کردند و چنان استعدادی از خود بروز دادند که سبک جدید  به نام سبک هندی ظهور کرد.

حجت‌ الاسلام شاکری در ادامه به ویژگی های سبک هندی اشاره کرد و نازک اندیشی، لطافت و تناقض ادبی را از ویژگی های مهم  سبک خواند و اشعاری از قیصر امین پور در سبک هندی قرائت کرد.

پروفسور ایس . شوبا ، رئیس دانشکده ادبیات دانشگاه جواهر لعل نهرو دهلی نو، ربانی رایزن فرهنگی دیگر سخنران مراسم افتتاحیه بود که طی سخنانی با اشاره به تاریخ دیرینه روابط ایران و هند، شاعران پارسی گو را عناصر مهم و تاثیرگذار در این روابط برشمرد و طالب آملی را از جمله شاعران بزرگی دانست که اشعار او بازتابی از آمیختگی فرهنگ و سنت های اجتماعی هند و ایران است.

وی ضمن قدردانی از تلاش های رایزنی فرهنگی، تلاش برای احیاء آثار واندیشه‌های شاعران بزرگی چون طالب آملی را کمک به حفظ سرمایه های ارزشمندی دانست که می تواند راهگشای زندگی نسل جوان هند در دنیای امروز باشد.

مرتضی محسنی، استاد ادبیات فارسی دانشگاه مازندران ونماینده این دانشگاه در این کنگره دیگر سخنران مراسم افتتاحیه بود. وی طالب آملی را یکی از فرصت های مهم وتاثیرگذار در همکاری‌های علمی وپژوهشی بین نهادهای علمی دانشگاهی ایران وهند برشمرد و خاطر نشان کرد: به دلیل سهم حایز اهمیت طالب آملی در سبک هندی و تاثیرگذاری آن بر شاعران بزرگ ایرانی و هندی و همچنین ناشناختگی این شاعر در ایران و هند، دپارتمان ها و مراکز دانشگاهی زبان فارسی در دو کشور باید در قالب همکاری ها و پژوهش های علمی مشترک ضمن احیای آثار و اندیشه های این شاعر بزرگ مسیر همکاری های علمی مشترک در حوزه زبان فارسی را بیش از گذشته هموار کنند.

ربانی، رایزن فرهنگی کشورمان در دهلی‌نو، طالب آملی را نمادی از هویت و ماهیت اصلی مناسبات ایران وهند خواند که طی قرون گذشته بر بستر فرهنگ وادب شکل گرفته وشاعران عناصر اصلی وتاثیرگذار این مناسبات بشمار می آمده‌اند.

وی در بخش دیگر از سخنانش به تشریح جایگاه طالب آملی دو رویکرد افسانه ای و تاریخی پرداخت و گفت: طالب آملی علیرغم شهرتش در ایران وهند ولی ناشناخته است واین ناشناختگی او را بین دو شخصیتی که برساخته ذهنی عامه مردم و شخصیت افسانه ای برآمده از ملودی ها و ترانه های عاشقانه  و همچنین تصویر منعکس شده از سوی تاریخ نگاران وتذکره نویسان که اورا ملک الشعرای دربار گورکانیان وپرکارترین شاعر پارسی گو پس از فردوسی وخیام وشاعری ذوالفنون معرفی کرده اند درگردش است .

رایزن فرهنگی کشورمان با اشاره بر  ضرورت تداوم نشست‌های علمی در خصوص طالب آملی، بر انجام پژوهش‌های مشترک بین دانشگاه‌های ایران و هند در احیا آثار و اندیشه‌های این شاعر بزرگ پارسی گوی ایرانی تاکید کرد.

در بخش پایانی مراسم افتتاحیه، گروه موسیقی دلشدگان از شهر آمل با هنرنمایی علی اصغر رستمی، مرتضی نیکزاد لاریجانی و بروز بهرامی به اجرای قطعات زیبای موسیقی سنتی و طالب‌خوانی مازندرانی پرداختند که مورد استقبال حاضرین قرار گرفت.

پس از پایان مراسم افتتاحیه و اجرای موسیقی طالب‌خوانی، این کنگره در سه نشست علمی صبح و دو جلسه بعد از ظهر ادامه یافت و دوازده تن از پژوهشگران و استادان ایرانی و هندی مقالات علمی خود را در خصوص افکار و اندیشه و شعر طالب آملی و شرایط فرهنگی اجتماعی دوره صفویه و گورکانی، دلائل مهاجرت طالب به هند و بازتاب آن در شعر طالب، جایگاه طالب و طالب خوانی در میان مردم مازندران، نسخه‌های دیوان و آثار طالب در هند و ایران، تاثیر طالب آملی بر شاعران ایرانی و هندی به ویژه سبک هندی، جایگاه طالب آملی در تحولات ادبی سبک هندی و شعر فارسی، بررسی مسیر مهاجرت طالب آملی از ایران به هند، زادگاه طالب آملی در پژوهش‌های باستان شناسی و برخی موضوعات دیگر ارائه دادند.

شایان ذکر است، مجموعه مقالات این همایش علمی به زودی منتشر می‌شود.

انتهای پیام/