انتخاب پایتخت فرهنگی جهان اسلام؛ از رویداد تا فرارویداد
شبکه سازی ارزش افزوده ایجاد خواهد کرد. به این معنی که پایتخت‌های فرهنگی پس از تعارف و تبادل، باید وارد مرحله تعامل شده و کارویژ‌های فرهنگی مشترک دو یا چندجانبه را طراحی و اجرا نمایند.
به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ،محمدرضا بهمنی ،معاون همکاری‌های علمی و فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در یاداشتی با عنوان (انتخاب پایتخت فرهنگی جهان اسلام؛ از رویداد تا فرارویداد)اینگونه آورده است :
مکه؛ سال ۲۰۰۵، پایتخت فرهنگی جهان اسلام. این آغاز اجرای تصمیم آیسسکو (سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی جهان اسلام-ICESCO) برای انتخاب سالانه سه شهر از کشورهای اسلامی به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام بود.
امت بودگی ملل مسلمان مولفه‌هایی دارد که از جمله حفظ، تقویت و انسجام «هویت مشترک فرهنگی» میان ملت‌هاست.
ابتکار آیسسکو برای برگزاری چنین رویدادی در شهرهای منتخب جهان اسلام را می‌توان راهکاری برای انسجام و اعتلای هویت فرهنگی کشورهای اسلامی قلمداد کرد.
از آنجا که موجودیت شهر نه فقط یک قلمرو جغرافیایی بلکه یک موجودیت زنده‌ی تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و نهایتاً تمدنی است، لذا انتخاب پایتخت فرهنگی، در واقع مقوّم شناخت و مبادله فرهنگی میان کشورهای اسلامی است.
در هر حال، به اشتراک‌گذاری ظرفیت‌های فرهنگی، هنری و تمدنی شهرهای اسلامی، بدون تردید عاملی مهم در توسعه دیپلماسی فرهنگی و نیز اقدامی موثر در اعتلای هویت تمدنی امت اسلامی است.
امّا باید تأکید کرد که صرف یک رویداد چند روزه برای تحقق هدف فوق کفایت نخواهد کرد. بلکه لازم است بهره‌برداری فرارویدادی از این رویداد انجام شود. در همین راستا، در این یادداشت کوتاه، دو پیشنهاد مطرح می‌شود:
پیشنهاد اول: *«طراحی و ایجاد شبکه پایتخت‌های فرهنگی جهان اسلام»* . مخاطب این پیشنهاد در واقع خود دستگاه آیسسکو است. شبکه سازی ارزش افزوده ایجاد خواهد کرد. به این معنی که پایتخت‌های فرهنگی پس از تعارف و تبادل، باید وارد مرحله تعامل شده و کارویژ‌های فرهنگی مشترک دو یا چندجانبه را طراحی و اجرا نمایند.
پیشنهاد دوم: *«طراحی و اجرای مبادلات خواهرخواندگی»* میان شهرهای ایرانی منتخب با سایر شهرهای اسلامی منتخب. تاکنون از ایران عزیز هم، شهرهای مشهد و اصفهان به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام انتخاب شده است. براساس این پیشنهاد، شایسته است پایتخت‌های فرهنگی ایرانی (و بلکه سایر شهرهای متناظر)، با لحاظ شرایط و ویژگی‌های ژئوکالچر سایر پایتخت‌ها، مبادلات و تعاملات فرهنگی موثر و پایدار طراحی و اجرا نمایند.
