به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ،کتابخانۀ دانشگاه لایدن (هلند)، تأسیس شده به سال ۱۵۷۵ میلادی، بی‌شک از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین کتابخانه‌های اروپایی در زمینۀ منابع مطالعات اسلامی است (برای معرفی کوتاه تاریخچه کتابخانه و رشته‌های مطالعات شرقی در دانشکده لایدن، بنگرید به این رشتوی ایهاب بدیوی [استاد دانشگاه لایدن]).

این کتابخانه، گذشته از منابع چاپی و آثار آکادمیک مرتبط با مطالعات اسلامی، شامل مجموعه‌ای بزرگ از نسخ خطی خاورمیانه است که در حدود شش هزار و پانصد نسخ خطی بسیار ارزشمند در آن نگهداری می‌شود که حوزه‌ای فراتر از خاورمیانه را پوشش می‌دهد و شامل آثاری از شمال آفریقا، آسیای مرکزی، چین غربی، اروپای جنوب شرقی و جامعه یهودیان نیز می‌شود.

این مجموعه‌ها عمدتاً شامل نسخ خطی عربی، فارسی و ترکی (عثمانی) است، اما مجموعه‌های کوچک‌تری هستند که به زبان‌های عبری، آرامی، سریانی، اتیوپیایی، عربی جنوبی، ارمنی و بربر نوشته شده‌اند.

اگر چه محور این مجموعه، متون دینی (اسلامی، یهودی و مسیحی) اند، طیف گسترده‌ای از موضوعات دیگر نظیر ادبیات و هنر و علم نیز در آن‌ها یافت می‌شود.

⭐نمونه‌هایی از نسخ خطی برجسته این کتابخانه :

☑ نسخه خطی غریب الحدیث از قاسم بن سلام (م. ۲۲۴ ق) با تاریخ کتابت ۲۵۲ قمری: این نسخه، به عنوان کهن‌ترین نسخۀ خطی کاغذی اسلامی [تاریخ‌دار] شناخته می‌شود.

☑  نسخه خطی قرآنی نفیس از شمال آفریقا (قرن ۶ هـ.ق). به‌نظر می‌رسد صاحب نسخه، در قرن ۱۶ میلادی برخی حروف عربی آن را به عبری آوانگاری کرده است. (معرفی النور سلار از این نسخه)

☑ نسخ خطی ترکی عثمانی: شامل نسخ خطی از کتابخانه‌های سلاطین عثمانی و ممالیک و امیران ایوبی که توسط لونیوس وارنر بین سال‌های ۱۶۴۵ و ۱۶۶۵ بدست آمد.

 در روزهای اخیر و در ادامۀ سنت نیکوی کتابخانه‌های مهم در فراهم‌ساختن دسترسی آزاد به نسخ خطی، کتابخانۀ دانشگاه لایدن ۴۴۳ نسخه جدید از کهن‌ترین نسخ خطی عربی، فارسی و ترکی خود را در دسترس عموم قرار داده است. (به نقل از سایت کتابخانه)

 مجموعه نسخ خطی دیجیتال دانشگاه لایدن، از طریق این لینک قابل دسترسی است.

https://digitalcollections.universiteitleiden.nl/manuscriptsarchivesletters

منبع :https://inekas.org