به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، روز ملی شعر و ادب فارسی و بزرگداشت استاد شهریار در همایشی با عنوان «شکوه شعر فارسی» در کتابخانه عدنان اتوکن آنکارا برگزار شد. در این نشست که دوستداران و علاقمندان زبان و ادبیات فارسی حضور داشتند، تعدادی از استادان این رشته درباره جایگاه زبان و ادبیات فارسی در ترکیه و همچنین شخصیت ادبی استاد شهریار سخنرانی کردند.

در ابتدای این نشست، پس از پخش سرود ملی دو کشور و قرائت آیاتی از کلام الله مجید با تلاوت حمید کاملی، قاری کشورمان، سید قاسم ناظمی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در ترکیه با اشاره به ارزش‌ها، باورها و فرهنگ مشترک دو کشور گفت: ما با کشور ترکیه و مردم آن اشتراکات و ارتباطات زیادی داریم و این در همه زمینه‌ها از سالیان دور ادامه داشته است، ولیکن یکی از زمینه‌های مهم در ارتباطات دو ملت، ارتباطات و اشتراکات فرهنگی است.

وی یادآور شد: ما در سده‌های اخیر در حوزه فرهنگ مدام در پی تبادل فرهنگی با یکدیگر بوده‌ایم. این تبادل در تعمیق و گسترش روابط در دیگر حوزه‌ها هم مؤثر بوده است.

ناظمی افزود: یکی از بخش‌هایی که جایگاه رفیعی در ارتباطات فرهنگی بین ایران و ترکیه دارد، شعر است. شعر فارسی یکی از رسانه‌های مهم ارتباطی بین مردم ایران و ترکیه بوده تا جایی که برخی از پادشاهان دوره عثمانی خود از شاعران برجسته شعر فارسی بوده‌اند.

وی تأثیر ترکان پارسی گوی در تاریخ شعر فارسی، آثار خطی موجود در کتابخانه‌های مهم ترکیه و حضور شخصیت برجسته‌ای همانند مولانا در قونیه را از عوامل مهم اعتبار و ارزش شعر در میان ترکان نام برد و گفت: به جرات می‌توان گفت هنوز هم شعر فارسی یکی از ابزارهای مؤثر در ارتباطات فرهنگی بین دو ملت و دو کشور است و همین ما را بر آن داشت تا همایش شکوه شعر فارسی را برگزار کنیم.

رایزن فرهنگی ایران در ترکیه با اشاره به جایگاه سیدمحمدحسین شهریار در شعر فارسی گفت: در دوره معاصر هم شهریار به عنوان شاعری که به دو زبان فارسی و ترکی آذربایجانی شعر گفته، تاثیر ویژه‌ای در عمومی شدن ارزش های شعر فارسی در میان مخاطبان معاصر ترک داشته است.

زبان فارسی در ترکیه زبان بیگانه نبوده است

در ادامه این نشست که برخی از نمایندگی‌های خارجی مستقر در آنکارا هم حضور داشتند، محمدحسین حبیب‌الله زاده، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ترکیه گفت: درود می‌فرستیم به روح استاد شهریار که نامش یادآور تکریم از شعر و ادب فارسی در جهان شد. در این روز خجسته که مصادف با ابتدای ماه مبارک ربیع الاول که ماه عشق و عاشقی با اهل بیت علیهم السلام است، یاد و نام آن آفریننده «علی ای همای رحمت تو چه آیتی خدا را» را گرامی می‌داریم. غزلسرایی که همچنان ذکر عاشقانه «آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا» ورد زبان عاشقان است.

سفیر کشورمان با تاکید بر قدرت نهفته عشق در زبان فارسی و آشنا شدن مردمان این حوزه تمدنی از این طریق با عقاید دین اسلام گفت: پیش از استقرار کامل ترک‌ها در آسیای صغیر و متعاقب آن حتی بعد از فتح استانبول زبان فارسی به همراه زبان عربی و ترکی از زبان‏های متداول امپراتوری عثمانی گشت و تعداد زیادی از ادیبان و شاعران ایرانی به دربار عثمانی راه یافتند.  این زبان در پهنه امپراطوری عثمانی نه بعنوان یک زبان بیگانه و خارجی بلکه یک زبان مشترک اسلامی و دینی و خویشاوند بشمار می‌آمد.

وی اظهار داشت: از تلاش‌های رایزن فرهنگی و همکاران ایشان هم که شرایطی را فراهم آوردند تا برای ارج نهادن به شخصیت‌های مشترک ادبی فرهنگی گردهم بیاییم، تشکر می‌کنم و باتوجه به نامگذاری سال مولانا در ترکیه، امیدواریم که همکاری‌های مشترک با نهادهای ترکیه‌ای عملیاتی و بیش از پیش در تعمیق همکاری‌های مشترک گام‌های مؤثر برداشته شود.

سروده‌های شهریار در فارسی و ترکی بی نظیر است

در ادامه پروفسور علی تمیزال، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلجوق قونیه به تحلیل جایگاه استاد شهریار در ادبیات فارسی و ترکی پرداخت. وی با معرفی کوتاهی از زندگی استاد شهریار و آثار وی به زبان‌های فارسی و ترکی اظهار داشت: در قرن بیستم در جغرافیای خاورمیانه و قفقاز که کشورهایی مانند ترکیه، ایران و آذربایجان در آن واقع شده‌اند و در جهان غرب نیز مطالعات علمی در سطوح مختلف در خصوص استاد شهریار و آثار و اشعار وی، انجام می‌شود.

وی عنوان کرد: این واقعیت که آثار شهریار هم به زبان فارسی و هم به زبان ترکی است، این فرصت را فراهم کرده که مطالعات ادبی و علمی بسیاری در مورد آثار وی در جهان شعر و اندیشه در کشور ترکیه نیز تهیه شود که این مطالعات نشان می‌دهد که شهریار و آثار وی به تداوم ارتباط فرهنگی، ادبی و زبانی ترکیه، ایران و آذربایجان کمک می‌کند.

پروفسور علی تمیزال با اشاره به اینکه استاد شهریار میراث فرهنگی مشترک ماست، دیوان فارسی و ترکی استاد شهریار و کتاب حیدر بابا سلام را از جمله آثاری دانست که در ترکیه بسیار شناخته شده است.

وی گفت: شهریار با سروده‌هایش تنها در جغرافیای زندگی خود محدود نبوده و از سال‌های 1950 در سه کشور ایران، ترکیه و جمهوری آذربایجان و سپس، در دنیای شعر و ادب از شعرای ماندگار جهان محسوب می‌شود.

پروفسور علی تمیزال با بررسی اجمالی در خصوص جایگاه استاد شهریار در ادبیات ایران و جهان به میزان آشنایی مردم ترکیه از استاد شهریار پرداخت و گفت نخستین دلیل شهرت اشعار استاد شهریار و محبت و علاقه شدید مردم در ترکیه به اشعار وی در میان متکلمین به زبان‌های ترکی و فارسی، دو زبانه بودن اشعار وی است اگرچه غیر از شهریار شاعران دو زبانه دیگری نیز بوده‌اند اما بی تردید وی درزبان ترکی و فارسی هر چه سروده، بی نظیر بوده است.

از دیگر سخنرانان این مراسم، خلیل ابراهیم ساری اوغلو، استاد زبان فارسی دانشکده الهیات دانشگاه آنکارا بود که طی سخنانی با ذکر نمونه‌های از اشعار بزرگان شعر و ادب ایران و ترجمه آنها به ترکی گفت: زبان فارسی زبان شعر است و بسیاری از مفاهیم عمیق به زبان شعر بیان شده است.

جایگاه زبان فارسی برای مشرق زمین همانند زبان لاتین برای غرب است

جلال اینال از شاعران ترکیه درباره جایگاه شعر فارسی در جهان شرق گفت: جایگاه زبان فارسی در شرق، همانند زبان فرانسه در غرب جهان است. این دو زبان، زبان مهم ادبیات جهان هستند. زبان فارسی یک زبان موزیکال است که شنونده از شنیدن آن لذت می‌برد.

وی با اشاره به تأثیر شگرف زبان و ادبیات فارسی بر زبانها و ادبیاتهای شرقی افزود: همان گونه که غربی‌ها برای پی بردن به ریشه زبان‌های خود باید زبان لاتین را فرا گیرند، جوانان ترک و مردم مشرق زمین نیز باید برای دانستن ریشه‌های تاریخ و زبانی خود باید زبان فارسی و عربی را یاد بگیرند.

این شاعر ترکیه‌ای شعری را در رثای شاعران ایرانی قرائت کرد و در ادامه، محمت عاکف کوچ از مترجمان مطرح ترکیه ترجمه‌ای از شعر شهریار را برای حاضران خواند. پایان بخش همایش اجرای موسیقی ایرانی توسط گروه مهرآیین بود.

انتهای پیام/