به گزارش روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، همایش بین‌المللی طالب آملی با حضور اساتید و پژوهشگران برجسته ایرانی و خارجی با همکاری مشترک دانشگاه مازندران، دانشگاه شمال، اداره کل توسعه همکاری‌های علمی دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، بنیاد سعدی و برخی نهادهای فرهنگی شهر آمل در دانشگاه شمال در شهر آمل برگزار شد.

آیت‌الله جوادی آملی در پیام خود که در مراسم افتتاحیه همایش قرائت شد، اظهار داشت: شعرا سهم بزرگی در تاریخ و شکل گیری فرهنگ ایران زمین داشتند. ادبیات وسیله رشد هویت انسانی است زیرا ادبیات با نهاد و فطرت انسانی هماهنگ است و انسان را مجذوب خود می‌کند.

غلامعلی حداد عادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه این همایش، طالب آملی را از جمله ادیبان ممتاز و برجسته‌ای دانست که سبک هندی را خلق کرد و در عمر کوتاه خود اشعار و آثار ادبی مهمی در تاریخ ادب فارسی برجای گذاشت.

وی همچنین افزود: سهم طالب آملی در معرفی فرهنگ و ادب فارسی در شبه قار برجسته است و این شاعر ایرانی به عنوان یک ادیب هنرمند و شاعر برجسته و از بنیانگذاران سبک هندی توانست در شاعران بزرگی چون بیدل دهلوی و صائب تبریزی تاثیرگذار باشد و شعر و ادب فارسی را در میان جامعه هند ترویج کند.

استاندار مازندران، رؤسای دانشگاه مازندران و شمال، امام جمعه آمل و همچنین، محمدعلی ربانی مدیرکل توسعه همکاری‌های علمی دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از دیگر سخنرانان مراسم افتتاحیه این همایش بودند .

جایگاه طالب آملی در تعاملات فرهنگی بین‌المللی 

ربانی در سخنرانی خود، گفت: طالب آملی علیرغم جامعیت علمی و جایگاه برجسته آن به عنوان یکی از ستارگان درخشان شعر و ادب فارسی و سهم عمده ای که در شکل گیری طرز تازه و سبک هندی داشت هم در ایران و هم هند، ناشناخته بوده و تصویرهای موجود از او عمدتا عامیانه و تک سویه است.

مدیرکل توسعه همکاری‌های علمی دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به بررسی جایگاه طالب آملی به عنوان یک تجربه موفق از سهم نخبگان در تعاملات فرهنگی بین‌المللی پرداخت و خاطرنشان کرد: طالب آملی یک تجربه و الگوی موفق از تعاملات انسانی در روابط فرهنگی  بشمار می‌رود چراکه در این تجربه تاریخی ملت محور و نخبگانی او توانست با بهره مندی از هوش فرهنگی؛ ضمن فراهم سازی فرصت‌های مناسب و پایدار جهت معرفی و ترویج ارزش‌های فرهنگی کشورش در سرزمین هند، سهم مهمی را در توسعه تعاملات فرهنگی ایران و هند بر عهده گیرد.

رایزن اسبق فرهنگی ایران در دهلی اذعان کرد: در این تجربه تاریخی، طالب آملی به ما آموخت که در تعاملات فرهنگی بین‌المللی درک درست جامع شناختی از مخاطب و بهره گیری از لسان قوم در تعاملات فرهنگی امری ضروری است. همانگونه که طالب آملی در سرزمین هند، به درستی فهمید که جامعه هند  جامعه‌ای احساسی و دیدن، شنیدن است و بر اساس مکتب فلسفی هند وقوع گرایی، طبیعت گرایی ، خیال پردازی و نازک خیالی، جبراندیشی و تاثیرپذیری از انعکاس اندیشه‌های غم و رنج از ویژگی‌های خاصی برخوردار است.

ربانی ادامه داد: سبک هندی پیشه کرد و با فراهم سازی امکان تطبیق پذیری اندیشه‌های ادبی خود با نظام ارزشی و جامعه کاستی، متکثر و متوع مذهبی هند توانست جایگاه برجسته ای به عنوان ملک الشعرای دربارگورکانیان برعهده گیرد و فرصت گفت‌وگو، تعامل و تاثیرگذاری را جامعه مخاطب فراهم سازد.

وی اظهار داشت: نکته دیگر اینکه طالب آملی از ادبیات فارسی به عنوان رسانه، در معرفی ارزش‌های جامعه و تعاملات و تحولات اجتماعی عصر خود استفاده کرد و با رویکرد جهان وطنی، دوسویه‌گی، گفت‌وگوگری و فرامذهبی توانست در جامعه متنوع و متکثر مذهبی و قومی هند، مسلمان و غیر مسلمان را از سرچشمه زلال شعر و ادب و فرهنگ فارسی، ایرانی ـ اسلامی بهره مند سازد و میراث معنوی مشترکی بین ایران و هند را سامان دهد.

مدیرکل توسعه همکاری‌های علمی دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی عنوان کرد: طالب آملی میراث مشترک معنوی بین ما و جامعه بزرگ به ویژه در شبه قاره هند است و این میراث مشترک فرصتی است برای مجموعه‌ای از همکاری‌های آموزشی، علمی و حتی هنری و ساخت مستند و فیلم‌های جذاب از زندگی و اشعار او است. آثار طالب آملی می‌تواند در شکل گیری همکاری‌های آموزشی و پژوهشی میان مراکز علمی دانشگاهی ایران و کشورهای شبه قاره سهم عمده ای برعهده گیرد.

وی با اشاره به تحولات جاری در غزه و لبنان خاطر نشان کرد: امروزه که به تعبیر مقام معظم رهبری (دام‌ظله) جهان در حال گذار از یک پیچ مهم تاریخی است و تمدن غربی علیرغم همه دستاوردهایش در عرصه‌های علمی، چهره‌ای خشن و وحشی از خود به نمایش گذاشته و ادعاهای حقوق بشری او جز دروغی بیش نبوده است؛ دنیا بیش از هر زمان دیگر نیازمند شکل دهی نظمی جدید جهانی بر پایه ارزش‌های مشترک معنوی و اخلاقی و عدالت خواهانه است.

ربانی افزود: آنچه که می‌تواند به عنوان محور مشترک و پل ارتباطی جهت مشارکت تاثیرگذار ایران اسلامی با سایر ملل در ساماندهی این نظم جدید فرهنگی و اخلاق پایه کمک کند، بی گمان گفتمان‌های جهانی ادب فارسی و شاعران جهان وطن و بزرگی چون مولانا، طالب آملی، بیدل دهلوی، سعدی و دیگر مفاخر و مشاهیر بزرگ ادب فارسی است که به خوبی توانستند با منطق انسانی خود ارزش‌های اصیل خردپایه و اخلاقی برگرفته از اسلام و فرهنگ ایرانی را در جهان منتشر کنند و میراث مشترک بزرگی را که پل ارتباطی ما با بسیاری از ملل دیگر جهان بشمار می‌آید شکل دهند.

مدیرکل توسعه همکاری‌های علمی دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ادامه داد: زبان فارسی در عرصه‌های بین‌المللی صرفا یک زبان نیست، فرهنگ – تاریخ – تمدن و مذهب است و هرکسی با هر ماموریت و اولویتی در تعاملات بین‌المللی می‌تواند از زبان فارسی در توسعه گفتمان و ارزش‌های دینی، مذهبی و حتی انقلابی بهره بگیرد.

در این همایش علمی که در ادامه همایش علمی طالب آملی که در سال 1402 از سوی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی‌نو برگزار شد، علاوه بر حضور فیزیکی میهمانانی از کشور هند و پاکستان، میهمانانی از کشورهای ازبکستان، بنگلادش، تاجیکستان، ترکیه و افغانستان به صورت آنلاین و غیر حضوری شرکت داشته و طی دو روز نشست‌های تخصصی بیش از 35 مقاله علمی پژوهشی در محورهای مختلف در خصوص اندیشه، آثار و زندگی طالب آملی ارائه شد.