به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین یحیی جهانگیری، سرپرست نمایندگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در شهر مقدس قم با حضور در نشست «ضرورت و بایسته‌های گذر به مرحله حضور آکادمیک شیعه در مجامع علمی دنیا» که به همّت موسسه اندیشه و تمدّن شیعه در مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام برگزار شده بود، به ایراد سخنرانی پرداخت.

وی در ابتدای سخنرانی خود با بیان آیاتی از قرآن و روایاتی از اهل بیت علیهم السلام، تعبیر (النّاس) در روایتی از امام رضا علیه‌السلام که فرمودند: "یتعلّم علومنا و یعلّمها النّاس" و نیز تعبیر (لسان قوم) در قرآن را بسیار مهم دانست و گفت: تعبیر (الناس) یعنی اینکه ما باید بدانیم مخاطب ما همه مردم دنیا هستند نه فقط کسانی که زیست در فضای شیعه یا اسلام یا دیگر ادیان دارند. تعبیر (لسان قوم) هم یعنی اینکه باید با مردم به زبان خودشان حرف بزنیم یعنی الان زبان مردم دنیا چیست. امروز زبان مردم دنیا، زبان آکادمیک است یعنی اگر بخواهید آموزه‌‌ها و تعالیم را به مردم جهان برسانید باید با زبان آکادمیک وارد شوید.

حجت‌الاسلام والمسلمین جهانگیری با بیان اینکه شیعه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به طور جدّی مورد توجه خاورشناسان و غرب قرار گرفته است، افزود: عجیب این است که امام راحل، شیعه بروندادی را تعریف می‌کند و از حوزه‌ها می‌خواهد برای جوامع غیر اسلامی و شیعی، عالم تربیت کند تا آنها را از زیستی که دارند به زیست ایمانی بیاورد؛ ولی درک جامعه حوزوی ما از این بروندادی که امام رحمه الله علیه اعلام کردند این بود که حضور ما در عرصه بین‌الملل به معنای حضور در مراکز شیعه‌پژوهی، اسلام‌پژوهی و مراکز اسلامی و تبلیغ در این مراکز است و به همین بسنده کردیم؛ حال آن‌که افق دید امام بسیار بالاتر از این بود.

وی اظهار داشت: چون فهم ما از این گزاره قاصر بود، به حضور علمی کاری نداشتیم و در مقابل، دیگران با حضور آکادمیک در جهان، روایت دل‌بخواهی از اسلام ارایه دادند و به جای تأسیس مراکز اسلامی و اعزام مبلغ، دپارتمان‌ها و ژورنال‌های آکادمیک و ... ایجاد کردند.

سرپرست نمایندگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در شهر قم با بیان اینکه حکمرانی دنیا به شیعه توجه دارد، گفت: حکمرانان دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که جز با شناخت شیعه، امکان حکمرانی ندارند. رئیس جمهور آمریکا گفته است که من یک پرفسور تمام را استخدام کرده‌ام تا هفته‌ای یک بار، درباره امام پنهان شیعه به من بیاموزد و متعاقب این سخنان دانشگاه جورج تاون پروژه علمی مرتبط با امامت شیعه را در دستور کار قرار داد تا از آن در راستای اهدافشان بهره ببرند. از دید آن‌ها وقتی امام جامعه‌ای غایب باشد، آن جامعه به سمت خمودگی می‌رود و این روایت را انها در غیبت ما در مجامع آکادمیک دنیا، ارایه می‌دهند و امام را در جهان به معنای شخصی که کارکردی ندارد، معرّفی می‌کنند.

وی با بیان اینکه ما هم تأخّر تاریخی و زمانی داریم و هم، انحراف در شناخت اوضاع دنیا، اظهار کرد: برخی کشورهای اسلامی، کرسی‌های مطالعات اسلامی زیادی را در انگلیس و آمریکا و کشورهای دیگر ایجاد کرده و تاسّف‌بارتر اینکه کرسی‌های شیعه‌شناسی هم توسّط اینها ایجاد و اداره می‌شود و از زاویه نگاه خودشان، شیعه را تعریف کردند و ما امروز باید در زمین بازی آنها بازی کنیم.

توجه جدی غرب به شیعه‌پژوهی

حجت‌الاسلام والمسلمین جهانگیری گفت: واقعیت این است که غرب امروزی، توجّهی جدی به حوزه‌ شیعه‌پژوهی دارد؛ البته این مطلب به معنای این نیست که می‌خواهد دیندار یا شیعه شود، بلکه به دنبال آن است که از ظرفیت دین برای بهتر‌زیستن خود استفاده کند. ما دعا را برای ثواب آن می‌خوانیم و اگر گفته شود دعای صحیفه در فلان کلیسا خوانده می‌شود، احساس شعف می‌کنیم ولی آن‌ها بعد از سال دوهزار چند مقاله علمی درباره «دعادرمانی» نوشته‌اند که در مجلات معتبر کشورهای غربی منتشر شده است.

این پژوهشگر عرصه بین‌المللی افزود: کشور ما در تولید علم، پیشروی منطقه است و بیشترین سهم ما در صادرات علم در دنیا، علوم پایه است و کمترین سهم تولید علم ما متعلق به علوم انسانی است، یعنی زیر دو درصد و همین دو درصد هم مردم‌شناسی و باستان‌شناسی و ... است در حالی که بیشترین استاد و دانشجو و مجله در کشور ما متعلق به علوم انسانی است و این نشان از آن دارد که متاسفانه این ظرفیت برای عرصه بین‌المللی تعریف نشده و مورد کاربرد نبوده است. یعنی ظرفیت علمی لازم وجود دارد ولی نتوانسته‌ایم آن را به صورت آکادمیک در دنیا منتشر کنیم.

وی با اشاره به اهتمام فضای آکادمیک غرب به مباحث الهیات، بیان کرد: امروزه غربی‌ها در عرصه الهیات، کارهای مهمی انجام می‌دهند که شاید از آن اطلاع هم نداشته باشیم، از جمله الهیات معلولیت، الهیات عصب‌شناسی و ... در حالی که ما از این عرصه‌ها در فضای آکادمیک بین المللی دور هستیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین جهانگیری در پایان سخنانش، با اشاره به ضرورت حضور آکادمیک شیعه در فضای بین‌المللی، حوزه‌های علمیه و مراکز علمی شیعی را به این حضور دعوت کرد تا روایت شیعه از اسلام ناب به فضای نخبگانی جهانی معرّفی شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین اکبری شاهرودی، مدیر مؤسسه اندیشه و تمدن شیعه نیز در حاشیه این نشست، با تبیین لزوم برگزاری چنین نشست‌هایی برای ایجاد یک گفتمان و مطالبه گری نخبگانی، بر مشارکت همه نهادها در جهت نیل به چنین هدف والایی تأکید کرد.

انتهای پیام/