محمدرضا ابراهیمی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اندونزی در تشریح جزئیاتی از برگزاری هفته فیلم ایران و اندونزی گفت: مراسم افتتاحیه‌ای در کتابخانه ملی اندونزی، با حضور 300 نفر از مقامات و هنرمندان، سفیر ایران، وزیر فرهنگ اندونزی و دیگر مسئولان برگزار شد که عمده سخنرانی‌های آن با تاکید بر نقش سینما در تبادلات فرهنگی بود.

او درباره افتتاحیه دیگری که در دانشگاه اندونزی برگزار شد نیز افزود: نمایش فیلم «در آغوش درخت» و برگزاری جلسه پرسش و پاسخ با کارگردان این ساخته سینمایی از بخش‌های این برنامه بود. از محورهای طرح شده در این نشست‌ها می‌توان به اهمیت تبادل فرهنگی و امکان همکاری‌های سینمایی بین دو کشور اشاره کرد. اختتامیه نیز در دانشگاه دولتی جاکارتا، ضمن بحث درباره جایگاه سینمای ایران و با حضور معاون سفارت ایران و مسئولان وزارت فرهنگ اندونزی برگزار شد.

ابراهیمی با اشاره به رهاوردهای برپایی این هفته فرهنگی گفت: طی برپایی ویژه‌برنامه‌های این هفته شاهد انجام ملاقات‌های سینمایی و رسانه‌ای هیات ایرانی با شرکت‌های  اندونزیایی  نظیر «ادیا پیکچر»، «میزان»، «ام‌دی»، «اومگا فیلم»، «سینمای 21» بودیم.  محور اصلی این مذاکرات، توزیع و پخش فیلم‌های ایرانی، تولید آثار سینمایی مشترک و همچنین حضور در جشنواره‌های اندونزی بود.

هفته‌ای برای افزایش تعاملات فرهنگی و هنری

او ادامه داد: ملاقات با استودیو لومین که با پلتفرم‌های بزرگی چون نتفلیکس و دیزنی همکاری دارد، طرح  پیشنهاد ساخت فیلم‌های کوتاه مشترک و معرفی ظرفیت‌های گردشگری ایران را به دنبال داشت. ملاقات با مدیرکل توسعه فرهنگ سینمایی وزارت فرهنگ اندونزی نیز با بررسی برنامه‌هایی برای تولید مشترک فیلم، نمایش فیلم‌های ایرانی در سینماهای اندونزی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای سینماگران همراه بود.

ابراهیمی درباره دیگر ملاقات‌هایی که طی برپایی این هفته فرهنگی انجام شد گفت: ملاقات با رسانه‌های سایبری با تاکید بر افزایش تعامل رسانه‌ای، برگزاری کارگاه‌های آموزشی و تبادل هیأت‌های رسانه‌ای انجام شد، همچنین  بازدید از سینماهای مطرح این کشور سبب کسب شناخت بیشتر از ظرفیت‌های موجود در اندونزی برای نمایش و توزیع فیلم‌های ایرانی شد.

رایزن فرهنگی ایران در اندونزی درباره فرصتی که از طریق این هفته فرهنگی برای اکران فیلم‌های ایرانی با علاقه‌مندان اندونزیایی فراهم شد نیز افزود: کتابخانه ملی جاکارتا، دانشگاه اندونزی، دانشگاه هنر، دانشگاه مولانا حسن‌الدین (بانتن)، دانشگاه سونان کالیجاگا (جوگجاکارتا) و  مدارس متوسطه ماکاسار از جمله محل‌های اکران این فیلم‌ها بودند.

او درباره برخی رهاوردهای برپایی هفته فیلم ایران و اندونزی گفت: هفته فیلم ایران و اندونزی گامی مؤثر در تقویت روابط فرهنگی و سینمایی دو کشور بود. برگزاری جلسات تخصصی، نمایش فیلم و تعامل با شرکت‌های سینمایی، زمینه‌ساز همکاری‌های آینده خواهد بود. استقبال گسترده از این رویداد نشان داد که ظرفیت‌های بسیاری برای توسعه همکاری میان سینما ایران و اندونزی وجود دارد که می‌توان در آینده بر روی تولید مشترک و افزایش حضور سینمای ایران در اندونزی تمرکز کرد.

ابراهیمی درباره نقش برپایی این هفته فرهنگی در توسعه صادرات محصولات فرهنگی ایران در اندونزی افزود: برگزاری هفته‌های فرهنگی، مانند هفته فیلم ایران در اندونزی، بستری ارزشمند برای معرفی، ترویج و در نهایت صادرات محصولات فرهنگی ایران به این کشور محسوب می‌شود. با توجه به اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی میان دو کشور، این رویدادها می‌توانند زمینه‌ساز توسعه روابط تجاری و فرهنگی باشند.

برنامه‌ای موثر در معرفی هرچه بهتر ارزش‌های فرهنگی ایران

او ادامه داد: اندونزی کشوری با جمعیت اکثریت مسلمان است که به دنبال آشنایی بیشتر با هنر و فرهنگ اسلامی است. هفته‌های فرهنگی ایران، از جمله هفته فیلم، با نمایش فیلم‌های ایرانی، موسیقی سنتی، نمایشگاه‌های هنری و صنایع دستی، سبب ارتقای آگاهی و درک مردم اندونزی نسبت به ارزش‌های فرهنگی ایران می‌شود. این آشنایی اولیه، تقاضا برای محصولات فرهنگی ایران را افزایش می‌دهد.

این متولی فرهنگی درباره کارکرد نمایش فیلم‌های ایرانی در دانشگاه‌ها، سینماها و مراکز فرهنگی اندونزی به‌عنوان یک مدل صادراتی گفت: این اقدام در درازمدت به اکران رسمی فیلم‌های ایرانی در سینماهای اندونزی و حتی عرضه در پلتفرم‌های دیجیتال اندونزیایی منجر می‌شود.  ملاقات‌های انجام‌شده با شرکت‌های سینمایی اندونزی در هفته فیلم ایران، نشان‌دهنده علاقه و ظرفیت برای اکران گسترده‌تر و حتی تولیدات مشترک فیلم میان دو کشور است.

ابراهیمی درباره دیگر برنامه‌هایی که در برپایی این هفته فرهنگی شاهد اجرای آنها بودیم، به ویژه‌برنامه‌های مرتبط با کتاب اشاره کرد و گفت: هفته‌های فرهنگی معمولاً شامل رونمایی از کتاب‌های ایرانی و جلسات نقد و بررسی هستند که می‌توانند به ورود آثار ایرانی به بازار کتاب اندونزی کمک کنند. ادبیات ایران، به‌ویژه آثار داستانی، عرفانی و اسلامی، می‌تواند بازار خوبی در این کشور داشته باشد.

او ادامه داد: ترجمه آثار ایرانی به زبان اندونزیایی و انتشار آنها از طریق ناشران معتبر اندونزیایی، حضور ناشران ایرانی در نمایشگاه‌های کتاب اندونزی برای معرفی آثار ایرانی و برگزاری نشست‌های ادبی مشترک میان نویسندگان ایرانی و اندونزیایی برای افزایش تعاملات فرهنگی از جمله رهاوردهای این جلسات است.

ابراهیمی درباره دیگر نتایجی که از طریق برپایی هفته‌های فرهنگی می‌توان کسب کرد نیز گفت: هفته‌های فرهنگی بستری برای معرفی هنرهای سنتی و صنایع‌دستی ایرانی، مانند میناکاری، خاتم‌کاری، قالی‌بافی و سفالگری است. نمایش این محصولات در چنین رویدادهایی، می‌تواند زمینه‌ساز صادرات رسمی آنها به اندونزی باشد. جامعه اندونزی به‌خصوص توریست‌ ها و طبقه متوسط این کشور، علاقه‌مند به خرید محصولات هنری و فرهنگی هستند. به این منظور می‌توان دست به توسعه همکاری با مراکز اسلامی اندونزی را برای عرضه محصولات هنری ایرانی در فروشگاه‌های مذهبی زد.

این رایزن فرهنگی با ارائه راهکارهایی برای برپایی هرچه موفقیت‌آمیزتر هفته‌های فرهنگی در اندونزی به موارد دیگری اشاره کرد و افزود: در هفته‌های فرهنگی، اجرای موسیقی سنتی و نمایش‌های هنری ایرانی می‌تواند علاقه‌مندان جدیدی در اندونزی جذب کند. این رویدادها زمینه‌ساز برگزاری کنسرت‌های مستقل، فروش آلبوم‌های موسیقی ایرانی و دعوت از گروه‌های هنری ایرانی برای اجرا در اندونزی خواهد شد. افزون براین برای فروش آنلاین موسیقی ایرانی از طریق پلتفرم‌های این کشور نیز می‌توان تلاش کرد.

ابراهیمی، افزایش همکاری‌های علمی و آموزشی را نیز یکی دیگر از نتایج برپایی هفته‌های فرهنگی خواند و گفت:این رویدادها باعث ایجاد بورسیه‌های تحصیلی در حوزه‌های هنر و سینما میان دانشگاه‌های ایران و اندونزی می‌شود، که در بلندمدت به ورود هنرجویان و علاقه‌مندان اندونزیایی به رشته‌های هنری ایران کمک خواهد کرد. این اقدامات نتایج دیگری از جمله کمک به برپایی دوره‌های مشترک آموزش فیلم‌سازی میان ایران و اندونزی و افزایش همکاری دانشگاه‌های ایرانی با دانشگاه‌های اندونزیایی در پروژه‌های هنری نیز کمک خواهند داشت.

ابراهیمی افزود: با توجه به شناختی که از فضای فرهنگی اندونزی، ذائقه مردم این کشور و میزان علاقه آنها به فرهنگ و هنر اسلامی و شرقی دارم، فرصت‌های متعددی برای صادرات محصولات فرهنگی ایران در این کشور وجود دارد. اندونزی بزرگ‌ترین کشور مسلمان جهان است و جمعیت آن، به‌خصوص طبقه جوان، به محتوای فرهنگی با مضامین اسلامی، اجتماعی و تاریخی علاقه‌مند هستند.

علاقه‌مندی مردم اندونزی به فیلم‌های ایرانی

این رایزن فرهنگی، درباره زمینه‌هایی که برای صادرات فیلم و سریال ایرانی به اندونزی فراهم است افزود: فیلم‌های ایرانی که روایتگر داستان‌های انسانی و اجتماعی هستند، مورد توجه مخاطبان اندونزیایی قرار بگیرند. از طرفی  آن دسته از فیلم‌های سینمای کشورمان که مضامین اسلامی، قرآنی و تاریخی دارند هم می‌توانند در میان جامعه اندونزی محبوب شوند.

او ادامه داد: جشنواره‌های بین‌المللی اندونزی (مانند جشنواره فیلم جاکارتا) به فیلم‌های مستقل و هنری ایرانی علاقه نشان داده‌اند.  انیمیشن‌های ایرانی با محتوای آموزنده و اسلامی می‌توانند بازار اندونزی را جذب کنند. دراین بین ایجاد همکاری با سینماهای زنجیره‌ای اندونزی مانند Cinema XXI و CGV Cinemas برای اکران فیلم‌های ایرانی و دوبله یا زیرنویس فیلم‌های ایرانی به زبان اندونزیایی برای افزایش مخاطبان نیز فعالیت‌هایی موثر هستند.

ابراهیمی در ارتباط با همکاری‌هایی که می‌توان در حوزه کتاب با اندونزی داشت افزود: زمینه‌های خوبی برای ترجمه و انتشار کتاب‌های اسلامی و عرفانی، ادبیات کلاسیک و شعر ایرانی، رمان‌های اجتماعی و تاریخی ایران و کتاب‌های علمی و دانشگاهی ایرانی در این کشور وجود دارد. دراین زمینه همکاری با ناشران اندونزیایی و تلاش برای همکاری با پلتفرم‌های آنلاین اندونزیایی مانند Google Play Books و Shopee می‌توان راهگشا باشد.

به گفته این رایزن فرهنگی در زمینه  صنایع‌دستی و هنرهای ایرانی هم ظرفیت خوبی برای محصولات ایرانی وجود دارد، ابراهیمی دراین رابطه نیز گفت: بازار بزرگی برای محصولات میناکاری، خاتم‌کاری، قلم‌زنی، کاشی‌کاری و قالی ایرانی وجود دارد. مردم اندونزی همچنین به  زیورآلات دست‌ساز ایرانی با طرح‌های اسلامی و همچنین لباس‌های سنتی و پوشاک اسلامی ایرانی نیز علاقه‌ زیادی دارد.

او ادامه داد: برگزاری نمایشگاه‌های صنایع‌دستی ایرانی در اندونزی،  ایجاد فروشگاه‌های آنلاین در پلتفرم‌هایی مانند Tokopedia و Shopee و همکاری با برندهای مد اسلامی اندونزی برای تولید مشترک پوشاک اسلامی ایرانی-اندونزیایی از جمله اقدامات موثر برای موفقیت در این زمینه هستند.

رایزن فرهنگی ایران با تاکید بر این برای توسعه صادرات فرهنگی ایران به اندونزی راهکارهای مختلف وجود دارد و ظرفیت‌های خوبی هم به این منظور در دست است گفت: با توجه به علاقه‌مندی مردم اندونزی به فرهنگ اسلامی و محصولات هنری شرقی، ایران می‌تواند به یکی از بازیگران مهم در بازار فرهنگی اندونزی تبدیل شود. اجرای برنامه‌های دیپلماسی فرهنگی، تبلیغات هدفمند و همکاری‌های تجاری می‌تواند به توسعه صادرات فرهنگی ایران به این کشور کمک کند. 

روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی