جمال کامیاب درباره نگاه مسئولان و مردم سوئد به ایران و فرهنگ ایرانی، گفت: به طور کلی نگاه مردم و دولتمردان سوئد به ایران و فرهنگ ایرانی ترکیبی از احترام، کنجکاوی و در برخی موارد، نگرانی درباره مسائل سیاسی و امنیتی است. این نگاه تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند سیر روابط دو کشور، تحولات جاری، جامعه ایرانیان مقیم سوئد، رسانه‌ها و سیاست‌های بین‌المللی شکل گرفته است و ممکن است در طول زمان تغییر کند.

او با تاکید بر شناخت مثبت مردم سوئد از فرهنگ ایران، افزود: شعر و ادبیات فارسی، غذاهای ایرانی و موسیقی سنتی مورد علاقه برخی از سوئدی‌هاست. با وجود چالش‌ها و فراز و نشیب‌ها در روابط و مناسبات میان دو کشور، ارتباط و پیوندهای فرهنگی هیچگاه گسسته نشده و تاکنون ادامه یافته است.

رایزن فرهنگی ایران در سوئد با بیان اینکه ایرانیان یکی از جوامع مهاجر موفق در سوئد هستند، افزود: ایرانیان نقش مهمی در زمینه‌های علمی، تجاری و فرهنگی این کشور دارند. با این همه برخی از سوئدی‌ها به دلیل گزارش‌های رسانه‌ای جهت‌گیرانه درباره ایران کنجکاو هستند و تمایل دارند بیشتر درباره جامعه و تحولات سیاسی ایران بدانند.

کامیاب در پاسخ به این که رایزن فرهنگی ایران در سوئد در مسیر فعالیت‌های خود با چه چالش‌هایی روبرو است، گفت: سوئد یکی از کشورهایی است که به روابط تجاری و دیپلماتیک با ایران علاقه‌مند بوده است. اما در سال‌های اخیر، متاسفانه این روابط تحت تأثیر تحریم‌های بین‌المللی و مسائل سیاسی با چالش‌های متعددی مواجه شده است.

مواجهه نسل جدید ایرانیان مهاجر با چالش‌های هویتی

او با اشاره به تنوع جامعه ایرانیان مقیم سوئد، گفت: جامعه ایرانیان مقیم سوئد از گروه‌های مختلفی تشکیل شده است، از جمله مهاجران تحصیلی، پناهندگان و نسل‌های دوم و سوم ایرانیان. این تنوع باعث می‌شود که نیازها و انتظارات فرهنگی این گروه‌ها متفاوت باشد و برنامه‌ریزی فعالیت‌های فرهنگی را پیچیده‌تر کند. بسیاری از ایرانیان مقیم سوئد، به‌ویژه نسل‌های جوان‌تر، با چالش‌های هویتی مواجه هستند، این مسئله می‌تواند مانعی برای جذب آن‌ها به فعالیت‌های فرهنگی مرتبط با ایران باشد.

کامیاب با اشاره به رشد احزاب راست‌گرای افراطی و جریان‌های خارجی‌ستیز در اروپا و سوئد، افزود: این امر فضای عمومی را برای فعالیت‌های فرهنگی کشورهای خارجی، از جمله فعالیت‌های مرتبط با ایران، با مشکلاتی روبرو کرده است. برخی سیاست‌های دولتی، مانند محدودیت فعالیت مراکز و مدارس مذهبی نیز می‌تواند بر برنامه‌های فرهنگی و آموزشی تأثیر بگذارد.

رایزن فرهنگی ایران در سوئد درباره برخی ضرورت‌ها در تعامل فرهنگی با سوئدی‌ها گفت: فعالیت‌های فرهنگی در سوئد، اگر به شکل هدفمند و حرفه‌ای اجرا شوند، می‌توانند دستاوردهای ارزشمندی در زمینه دیپلماسی عمومی، همگرایی فرهنگی، گسترش روابط اقتصادی و کاهش سوءتفاهم‌های بین‌فرهنگی داشته باشند. معرفی فرهنگ و تمدن ایران به مردم سوئد می‌تواند موجب آشنایی بیشتر مردم سوئد با ارزش‌ها و سنت‌های ایران شود، برنامه‌های فرهنگی می‌تواند نقش مؤثری در مقابله با ایران هراسی و بیگانه‌ستیزی در جامعه سوئد ایفا کند.

کامیاب با اشاره به پیوندهای فرهنگی چهارصد ساله میان ایران و سوئد، افزود: پیوندهای فرهنگی چهارصد ساله میان ایران و سوئد، یک فرصت ارزشمند است که بر اساس گفت‌وگو و احترام متقابل آشنایی بیشتر مردم دو کشور با ارزش‌ها و میراث فرهنگی یکدیگر را در پی خواهد داشت.

او درباره وضعیت کرسی‌های آموزش زبان فارسی و میزان استقبال مردم سوئد از زبان و ادبیات فارسی، گفت: آموزش زبان و ادبیات فارسی در سوئد پیشینه‌ چندین دهه‌ای دارد که مرهون تلاش‌های ایران‌شناسان و فعالیت‌های مراکز فرهنگی و دانشگاهی مرتبط است. وضعیت آموزش زبان فارسی در سوئد در دهه‌های اخیر تغییرات قابل‌توجهی را تجربه کرده است، با تاسیس دانشگاه‌ها و مراکز مطالعاتی در سوئد، امکان آموزش نظام‌مند زبان فارسی فراهم شد.

کامیاب با اشاره به آمار فارسی‌زبانان مقیم سوئد، ادامه داد: بر اساس آمارها، حدود یکصد هزار ایرانی و تقریبا سی هزار افغانستانی در سوئد زندگی می‌کنند که فارسی‌زبان هستند. این جامعه گسترده همواره با برگزاری رویدادها و انجمن‌های فرهنگی و ادبی، به ترویج زبان و ادبیات فارسی می‌پردازد. برنامه‌های مختلفی نیز برای تقویت و بهبود وضعیت آموزش زبان فارسی در کشورهایی مانند سوئد از سوی بنیاد سعدی طراحی شده است که از طریق رایزنی فرهنگی در دست اجرا است.

زبان فارسی، پلی میان گذشته و آینده مهاجران سوئدی

رایزن فرهنگی ایران در سوئد اذعان کرد: البته دراین مسیر با مشکلات و چالش‌هایی نیز روبرو هستیم، از جمله می‌توان به محدودیت تعداد معلمان فارسی‌زبان متخصص اشاره کرد. برای کودکان و نوجوانان فارسی‌زبان در عمل، زبان سوئدی غالب است و به دلیل نیاز روزمره به سوئدی، انگیزه یادگیری زبان فارسی کاهش می‌یابد. بسیاری از منابع آموزشی موجود برای یادگیری زبان فارسی، به‌ویژه در سوئد، یا به‌روز نیستند و یا متناسب با واقیعت‌های فرهنگی ایران امروز و نیازهای نسل‌های مهاجر طراحی نشده‌اند.

او با بیان اینکه ایرانیان مقیم سوئد به‌طور کلی تمایل دارند فرزندانشان با زبان و فرهنگ فارسی آشنا شوند، افزود: آموزش زبان فارسی به فرزندان نسل دوم و سوم ایرانیان مقیم سوئد می‌تواند پلی میان گذشته و آینده آن‌ها باشد. این یادگیری نه تنها به حفظ هویت و فرهنگ کمک می‌کند، بلکه باعث بهبود مهارت‌های فردی، اجتماعی و حرفه‌ای می‌شود.

کامیاب درباره زمینه‌های لازم برای صادرات فرهنگی هنری ایران به سوئد گفت: براساس اطلاعات موجود، صادرات مستقیم محصولات فرهنگی و هنری ایران به سوئد در سال‌های اخیر محدود بوده است. بخش قابل توجهی از این صادرات به‌صورت چمدانی انجام می‌شود که بیشتر شامل مواد غذایی است. ظرفیت بالایی برای صادرات صنایع دستی ایرانی به این کشور وجود دارد، این دسته از محصولات می‌توانند با استقبال زیادی در بازارهای بین‌المللی روبرو شوند.

رایزن فرهنگی ایران در سوئد با اشاره به راهکار‌های بهبود وضعیت صادرات محصولات فرهنگی و هنری به سوئد، افزود: شناخت دقیق از نیازها و سلیقه‌های مصرف‌کنندگان سوئدی و تطبیق محصولات با این نیازها مهم است. سرمایه‌گذاری در تبلیغات دیجیتال، همکاری با اینفلوئنسرهای سوئدی برای معرفی محصولات ایرانی و استفاده از فروش اینترنتی صنایع دستی از طریق وب‌سایت‌های بین‌المللی می‌تواند دسترسی به مشتریان خارجی را تسهیل کند.

او درباره وضعیت ایرانیان مقیم سوئد، گفت: ایرانیان مقیم سوئد جامعه‌ای پر جنب‌وجوش و متنوع را تشکیل می‌دهند که در جنبه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی این کشور نقش‌آفرینی می‌کنند. بیشتر ایرانیان در شهرهای بزرگ سوئد مانند استکهلم، یوتبری و مالمو ساکن هستند. این تمرکز جغرافیایی به ایجاد جوامع منسجم و فعال ایرانی در این مناطق منجر شده است.  

روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی