به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی وی در این سخنرانی با عنوان «نظریه معنویت اسلامی» پیرامون نقش معنویت در تعاملات و روابط بین کشورها سخن گفت. مدیر حوزه‌های علمیه کشورمان معنویت را از ۵ منظر قابل مطالعه از جمله جنبه عام انسانی از حیث ادیان گوناگون، ادیان توحیدی و ابراهیمی، از نگاه دین مبین اسلام به طور عام و از دیدگاه مذهب شیعه و معارف اهل بیت معرفی نمود.

آیت‌الله اعرافی سپس افزود: دین مبین اسلام و مکتب شیعه در عرصه معنویت از دیدگاه‌های کلان و نظام‌واره برخوردار است که به کمک نگرش‌های فقهی و فلسفی می‌توان آن را استنباط نمود. وی در ادامه به تفصیل معنویت را از منظر شیعه و شاخص‌های متعدد آن از جمله فطری، اختیاری و اکتسابی و جامعیت شرح داد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی کشورمان در ادامه سخنان خود گفت: نظریه معنویت از یک سو در دنیای باطن انسان و از سوی دیگر در نظریه‌های مرتبط با دنیای بیرونی مانند توحید، نبوت و معاد تجسم یافته است. وی افزود: در موضوع معنویت اسلامی نظریه‌های گوناگونی را می‌توان بیان کرد. توجه همزمان به سلامت جسمی و روحی، جمع بین عاطفه و عقلانیت، ارتباط جلوه‌های معنویت با دنیای درون انسان و توجه به ابعاد فردی و اجتماعی در تمام قلمروهای زندگی را می‌توان به عنوان دیدگاه‌های گوناگون جامعیت معنویت اسلامی محسوب نمود.

آیت‌الله اعرافی جامعه امروز بشریت را نیازمند معنویت دانست و عنوان کرد: خلأ معنویت در جهان امروز مشهود است و فقدان آن به سبک زندگی بشریت و ارتباطات و تعاملات انسانی آسیب رسانده است.

مدیر حوزه‌های علمیه در حاشیه این کنفرانس از بخش‌های مختلف حوزه علمیه شهر کازان از جمله حوزه علمیه محمدی بازدید به عمل آورد و در دیدار با مفتی جمهوری تاتارستان، ضمن تأکید بر حمایت از مسلمانان در مقابل ظلم بویژه در دفاع از مردم مظلوم فلسطین اظهار داشت: گفتمان و نظریه  انقلاب اسلامی ذوب شدن در فرهنگ غربی را نفی می‌کند و از طرفی هرگونه تندروی و افراطی‌گری را نیز رد می‌نماید. تمدن باید براساس گفتگو، تفاهم و همگرایی و زیست مسالمت‌آمیز به ویژه در جهان اسلام  شکل بگیرد و در این راستا کشور ما بعد از انقلاب اسلامی در دانشگاهها و مراکز علمی و در حوزه‌های علمیه رشد سریع و مناسبی در ابعاد مختلف و رشته‌های مختلفی را تجربه کرده است.

وی در پایان گفت: علما و روحانیت دینی هر جای این کره زمین باشند باید با هر زبان، هر نژاد و مذهبی در کنار یکدیگر قرار گیرند و برای اعتلای امور اسلام و مسلمانان تلاش کنند. در این دیدار سمیعولین مفتی تاتارستان نیز اظهار داشت: برای هرگونه همکاری دینی و اسلامی با مراکز مرتبط در جمهوری اسلامی ایران آمادگی‌داریم.

آیت‌الله اعرافی همچنین با رستم مینیخانف رئیس جمهوری تاتارستان، کریل متروپولیت کلیسای ارتدوکس کازان و فرهاد حسندینوف رئیس آکادمی علوم اسلامی بولگار دیدار و گفتگو داشت.