هویت هر فرد یا گروهی، اعم از قبیله‌ای، مذهبی یا سایر شکل‌های هویتی، به طور عمیقی به زبان پیوسته است. زبان نه تنها وسیله‌ای برای گفتگو و درک متقابل است بلکه برای بیان دیگر جنبه‌های هویتی ما نیز ضروری است. به عنوان مثال، دین، تاریخ، فرهنگ، سنت‌ها، و همچنین سرنوشت مشترک بدون وجود زبان قابل بیان نخواهند بود، زیرا زبان وسیله‌ای است که این مقولات از طریق آن بازتاب و شکل می‌گیرند.

زبان در واقع خط مقدم دفاع از هویت ملی یک جامعه است و حفظ آن باید به مثابه یک وظیفه ملی و قومی محسوب شود. زبان نمادی از اتحاد و هویت فرهنگی یک ملت است. به همین دلیل، در گردهمایی‌های بین‌المللی بسیاری از افراد علی‌رغم تسلط بر زبان انگلیسی، به عنوان زبانی جهانی، همچنان به استفاده از زبان مادری خود اصرار دارند که تعهد آنها به حفظ زبان و هویت ملی‌شان را نشان می‌دهد.

در این بین، نگرانی‌هایی نیز وجود دارد که هویت‌هایی مانند هویت عربی با تهدید مواجه هستند، زیرا نسل‌های جوان به ویژه با عدم توجه کافی به زبان مادری، ممکن است احساس تعلق لازم را نداشته باشند و به سمت تقلید از فرهنگ‌های دیگر سوق یابند. در عصر جهانی‌سازی و گسترش فناوری در ارتباطات، لزوم بیشتری به توجه دقیق به وضعیت زبان‌ها وجود دارد.

ستایش انعطاف زبان و توانایی آن در تطابق با زمانه نشان‌دهنده عمق و اصالت آن است. بدین ترتیب، مهم است که جوامع به حفظ و بهبود زبان عربی و دیگر زبان‌هایی که فرهنگ آن‌ها بر آن استوار است، اهتمام ورزند. در جوامعی که زبان مادری جایگاه خود را از دست می‌دهد، خطر فقدان هویت و فرهنگ به شدت احساس می‌شود.

برای مقابله با این چالش، لازم است که مسئولان در کشورهای عربی و سایر جوامع، سیاست‌ها و برنامه‌های آموزشی را ایجاد کنند که تقویت و گسترش زبان عربی و دیگر زبان‌های مادری را در پی داشته باشند. این امر می‌تواند از طریق برنامه‌های درسی مدرسه‌ای، پخش برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی به زبان محلی، و ایجاد فرصت‌هایی برای جوانان تا در فرهنگ و زبان خود عمیق‌تر شوند، صورت گیرد. بدین ترتیب، حفظ زبان‌های مادری به معنای حفظ هویت، استقلال فرهنگی و تداوم تاریخ ما خواهد بود.

تهیه و ترجمه ؛بهروز عباس زاده 

منبع :سایت الجزیرة