به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، 26 تن از مدیران و معلمان مدارس مختلف ارمنستانی که به آموزش و ترویج زبان فارسی در این کشور مشغول هستند، در این برنامه با تنی چند از اساتید دانشگاهی ایران و مسوولان فرهنگی به گفت وگو و تبادل نظر پرداختند.

محمدعلی ربانی، مدیرکل توسعه همکاری‌های علمی ـ دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در این نشست مشترک با بیان اینکه، زبان دروازه اصلی فهم ملت‌ها و فرهنگ است، ابراز کرد: زبان فارسی، از دیرباز سهم اساسی در این زمینه داشته است. بسیاری از ملت‌ها از ظرفیت فارسی برای ارتباط استفاده کرده‌اند و توسعه و آموزش زبان فارسی، یکی از زمینه‌ها برای پیشبرد توسعه دیپلماسی عمومی و فرهنگی است. 

وی افزود: زبان فارسی یکی از مزیت های فرهنگ تمدنی ما است و از گذشته بیش از هر زبانی، قابلیت نزدیکی بین ملت های ایران و ارمنستان را داشته است. 

ربانی با بیان اینکه آن چیزی که امروز تحت میراث مشترک بین ما آسیای میانه و ارمنستان شکل گرفته است، محصول زبان فارسی است، گفت: زبان فارسی با همه کارکردها و حوزه تاثیرگذاری‌اش در گذشته، امروزه همچنان موثر است. این زبان، با سرمایه هایی مثل شاهنامه، بوستان و گلستان، با فطرت های انسانی فارغ از مرزهای جغرافیایی در ارتباطات بوده است. اکنون نیز این امکان را فراهم کرده تا در مسیر همدلی مورد استفاده قرار گیرد.

مدیرکل توسعه همکاری‌های علمی - دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با تاکید بر اینکه زبان فارسی بیش از هر زبان دیگری امکان گفت وگو بین ملت ها را فراهم می کند، بیان کرد: زبان فارسی بیش از هر زبان دیگری حاوی ارزش هایی است که جوامع را برای شکل گیری آرامش و گفت وگو، حمایت می کند.

کلمات مشترک فارسی و ارمنی نشانه رابطه عمیق دو ملت

در ادامه این نشست، محمود جعفری رئیس انجمن علمی ایران شناسی بیان کرد: پیوند فرهنگی ایران و ارمنستان، از قرن پنجم پیش از میلاد، در دوره هخامنشیان، در کتیبه های خودشان از ارمنی ها یاد کرده اند. در دوره های بعد تاریخی، ارتباط ایران و ارمنستان، نزدیک بود و روابط محکمی داشتند. مدرک این رابطه عمیق، میزان زیاد کلمات مشترک بین فارسی و زبان ارمنی است. 

وی با اشاره به اینکه، زبان فارسی به واسطه فرهنگی غنی که داشته است و دارد همواره مورد توجه ایران شناسان ارمنی قرار گرفته است، افزود: به پشتوانه فرهنگی که در شاهنامه فردوسی و مثنوی مولوی است، و در اشعار حافظ و سعدی و دیگر شاعران بزرگ و متفکران بزرگ ایرانی است، در جهان امروز هیچ فرهنگی را نمی شناسیم که به اندازه زبان فارسی و فرهنگ ایرانی، چنین پشتوانه قدرتمندی داشته باشد. 

کلید عشق در میان متون ادب فارسی

احسان الله شکراللهی مدیر انتشارات کتابخانه مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست، با اشاره به داستان خسرو و شیرین، سروده حکیم نظامی گنجوی،  توضیح داد: این داستان، ماجرای عشق یک پادشاه ایرانی به یک شاهزاده ارمنی است. این داستان از همه داستان های عاشقانه در ادبیات فارسی، زیباتر است. پیام آن، این است که عشق دسته کلیدی است که همه قفل ها را باز می کند. 

وی افزود: اگر امروز دنیا در رنج جنگ های مختلف آسیب می بیند به خاطر این است که این دسته کلید عشق را بسیاری از مردم گم کرده اند. مدیران و معلمان مدارس، باید کمک کنند که دانش آموزان این دسته کلید را پیدا کنند. این دسته کلید در لابه لای اوراق و متون ادب فارسی نهاده شده است. 

شکراللهی با بیان اینکه پیشینه روابط ایران و ارمنستان بسیار قدیمی است، ادامه داد: آنچه در این میان اهمیت دارد این است که کلید ارتباط دو ملت را گم نکنیم و مراقب آن باشیم. 

مدیر انتشارات کتابخانه مجلس شورای اسلامی همچنین گفت: در متون ادب فارسی، اشارات بسیاری شده به رابطه ایران و ارمنستان. از معلمان زبان فارسی در ارمنستان خواهشمندم به هر کسی که زبان فارسی یاد می گیرد، تاکید کنند که این زبان را برای آشنایی با ادب فارسی یاد بگیرند چرا که ادب فارسی، معراج است. 

نماد مسوولیت و درستکاری

همچنین حسن زندیه استاد تاریخ دانشگاه تهران بیان کرد: مایه خوشحالی و مباهات است این میزان از توجه و علاقه مندی به زبان فارسی در ارمنستان. این موضوع نشان از آن دارد که دانشگاه ها و دولت ها برای نشر و گسترش زبان فارسی وظیفه مهمی بر دوش دارند. همچنین این میزان از توجه به زبان فارسی نشان دهنده مناسبات عمیق ایران و ارمنستان است. 

وی با اشاره به اینکه زبان با همه ارزش مندی اش، یک وسیله و یک کلید است، ابراز کرد: زبان وسیله گسترش مناسبات فرهنگی و ورود به دنیای تمدنی و ورود به متون ارزشمند فارسی است. 

زندیه، یکی از راه های افزایش علاقه مندی به زبان فارسی و توسعه و تبلیغ آن را توجه دانش آموزان به تاریخ توسعه روابط ایران و ارمنستان است، دانست و گفت: ایران و ارمنستان، مناسبات و پیشینیه سیاسی و تاریخی بسیار قدیمی دارند. این مناسبات در دوره صفویه، با کوچ ارامنه از نخجوان به اصفهان وارد دوره جدیدی می شود. ارامنه در کنار زاینده رود، شهری را ساختند که امروز به جلفا معروف است. ارامنه ای که در دوره شاه عباس به ایران آمدند همگی در فن و صنعت، مهارت داشتند. از آن زمان تا به امروز، ارامنه ای که در ایران زندگی می کنند هیچ گاه احساس بیگانگی نداشته اند و ندارند. 

این استاد تاریخ با بیان اینکه بسیاری از ایرانیانی که به ارمنستان سفر می کنند هم در آنجا احساس بیگانگی نمی کنند، ادامه داد: در فکر و ذهن افراد ایرانی، دوستان ارامنه نماد مسوولیت پذیری، تعهد و درستکاری هستند. در تاریخ معاصر ایران، ارامنه نقش بسیار مفیدی ایفا کرده اند. مثلا ارمنی ها در صنعت چاپ و گسترش آن، نقش مهمی داشتند. 

وی با اشاره به اینکه ارامنه در پیروزی مشروطه نقش موثری داشتند، گفت: ارامنه همواره در مجالس قانونگذاری ایران، نماینده داشته اند. اکنون نیز، در تهران، رشته و کرسی زبان ارامنه فعال است. امیدوارم این روابط تعمیق یابد و معلمان زبان فارسی نیز، همچنان نقش درجه اول را در این عرصه ایفا خواهند کرد.

در بخش دیگری از این نشست، معلمان و مدیران زبان فارسی در ارمنستان، با ابراز خوشحالی از حضور در ایران و تمجید از فرهنگ و تاریخ با شکوه ایران، ابراز امیدواری کردند که این مراودات فرهنگی بین دو کشور ادامه یابد. این معلمان همچنین بیان کردند، دانش آموزانی که با زبان فارسی آشنا می شوند، به سرعت به آن علاقه پیدا می کنند و عاشقانه، یادگیری آن را ادامه می دهند، چرا که متوجه می شوند یک فرهنگ غنی و سترگ در پس این زبان وجود دارد. 

این معلمان و مدیران همچنین خواستار ارتباط بیشتر بین فعالان حوزه آموزش زبان فارسی بودند و ابراز امیدواری کردند که سفیران موثری برای ایجاد دوستی بیشتر بین دو ملت باشند.