به گزارش روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، اندونزی با بیش از 280 میلیون نفر جمعیت، چهارمین کشور پرجمعیت جهان و بزرگ ‌ترین اقتصاد جنوب شرق آسیا، به سرعت در حال تبدیل ‌شدن به یکی از قطب‌های فناوری دیجیتال است. با افزایش ضریب نفوذ اینترنت (77 درصد در سال 2023) و رشد سریع کاربران تلفن همراه، این کشور فرصت‌های بی‌شماری برای سرمایه‌گذاری و همکاری در حوزه فضای مجازی فراهم کرده است.

ارزش اقتصاد دیجیتال اندونزی در سال 2022 به 77 میلیارد دلار رسید و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 به 146 میلیارد دلار افزایش یابد. جمهوری اسلامی ایران با توجه به پیشرفت‌های خود در حوزه فناوری، به‌ویژه در زمینه‌های زیرساخت، امنیت سایبری و فین‌ تک، می‌تواند از این فرصت‌ها برای گسترش روابط اقتصادی و فناورانه با اندونزی بهره‌برداری کند.

توسعه زیرساخت‌‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در اندونزی

دولت اندونزی در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری‌های قابل توجهی درتوسعه زیرسا خت‌های ICT انجام داده است. برخی از مهم‌ترین پروژه‌های این حوزه عبارتند از:

• پروژه Palapa Ring: این پروژه ملی که در سال 2019 تکمیل شد، با هدف اتصال تمامی جزایر اندونزی به اینترنت پرسرعت اجرا شد و به طور قابل توجهی دسترسی به اینترنت را در مناطق دورافتاده بهبود بخشیده است. این پروژه شامل شبکه فیبر نوری به طول بیش از 12,000 کیلومتر است که تمام 34 استان اندونزی را به هم متصل می‌کند.
• گسترش شبکه 5G:  اندونزی با سرعت درحال گسترش پوشش شبکه 5G است. اپراتورهای مخابراتی مانند Telkomsel (با بیش از 170 میلیون مشترک و درآمد سالانه 8.8 میلیارد دلار در سال 2022)، Indosat Ooredoo ( با بیش از 62 میلیون مشترک و درآمد سالانه 2.4 میلیارد دلار در سال 2022) و XL Axiata (با بیش از 57 میلیون مشترک و درآمد سالانه 2.3 میلیارد دلار در سال 2022) در این زمینه پیشتاز هستند. با این حال، پوشش 5G هنوز به طور کامل در سراسر کشور فراهم نشده است و عمدتاً مناطق شهری و مراکز استان ‌ها را شامل می‌شود.
• ماهواره‌های اینترنت: اندونزی برای فراهم کردن اینترنت در مناطق دورافتاده و جزایر کوچک، از ماهواره‌ های اینترنت نیز استفاده می‌کند. به عنوان مثال، پروژه Satria-1 که در ژوئن 2023 راه‌اندازی شد، ظرفیت 150 گیگابیت در ثانیه را برای فراهم کردن اینترنت پرسرعت به بیش از 150,000 نقطه عمومی در سراسر کشور، از جمله مدارس، بیمارستان‌‌ها و ادارات دولتی، فراهم می‌کند. این پروژه با هزینه 550 میلیون دلار توسط شرکت PT Satelit Palapa Indonesia (PSPI) اجرا شده است.
• افزایش تعداد کاربران اینترنت: تعداد کاربران اینترنت در اندونزی درسال 2023  به 210 میلیون نفر رسیده که نشان‌ دهنده ضریب نفوذ 77  درصد است. این آمار نشان می‌دهد که بازار بزرگی برای خدمات و کسب‌ وکارهای آنلاین در اندونزی وجود دارد.

با وجود این پیشرفت‌‌ها، چالش‌‌هایی مانند دسترسی نابرابر به اینترنت در مناطق روستایی، هزینه بالای دسترسی به اینترنت و نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر در زیرساخت ‌های دیجیتال وجود دارد.

 فضای استارتاپی اندونزی : اکوسیستمی پویا و رو به رشد

اندونزی با داشتن بیش از 2400 استارتاپ فعال، به یکی از قطب‌ های اصلی نوآوری و کارآفرینی درجنوب شرق آسیا تبدیل شده است. این اکوسیستم پویا با حمایت دولت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، به سرعت در حال رشد است.

• شتاب‌ دهنده‌ها و مراکز رشد: اندونزی دارای شبکه گسترده‌ای از شتاب‌ دهنده‌ها و مراکز رشد استارتاپی مانند GNV  که تاکنون در بیش از 100 استارتاپ سرمایه‌گذاری کرده است ، Plug and Play Indonesia  که با بیش از 50  شرکت و سازمان همکاری می‌کند)، East Ventures (که در بیش از 200 استارتاپ در جنوب شرق آسیا سرمایه‌گذاری کرده است و Digitaraya که توسط Telkom Indonesia راه‌اندازی شده و بر روی استارتاپ ‌های حوزه فناوری تمرکز دارد که به استارتاپ‌ها در زمینه‌های مختلف از جمله تأمین مالی، mentorship و شبکه‌سازی کمک می‌کنند.
• برنامه‌‌های حمایتی دولت: دولت اندونزی با اجرای برنامه‌هایی مانند "1000 استارتاپ دیجیتال" و "Gerakan Nasional 1000 Startup Digital" به دنبال حمایت از استارتاپ ‌ها و توسعه اقتصاد دیجیتال است. این برنامه ‌ها شامل ارائه آموزش، mentorship، فضای کار اشتراکی و دسترسی به سرمایه‌گذاران برای استارتاپ ‌ها می ‌شود.
• سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌ها: در سال 2022 استارتاپ ‌های اندونزیایی بیش از 7.8 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جذب کردند که نشان ‌دهنده جذابیت این بازار برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی است. استارتاپ ‌های موفق اندونزیایی مانند Gojek  (سوپر اپ ارائه ‌دهنده خدمات حمل‌ ونقل، پرداخت و غذا با ارزش بازار 18 میلیارد دلار درسال 2022 )، Tokopedia (پلتفرم تجارت الکترونیک با ارزش بازار 12 میلیارد دلار در سال )2022، OVO کیف پول الکترونیکی با بیش از 15  میلیون کاربر و گردش مالی سالانه 10 میلیارد دلار در سال 2022 و Dana کیف پول الکترونیکی با بیش از 110 میلیون کاربر و گردش مالی سالانه 9 میلیارد دلار در سال 2022، Bukalapak پلتفرم تجارت الکترونیک با بیش از 100  میلیون کاربر و گردش مالی سالانه 2  میلیارد دلار در سال 2022  و Traveloka پلتفرم رزرو سفر با بیش از 40 میلیون کاربر و گردش مالی سالانه 3  میلیارد دلار در سال 2022  به عنوان نمونه‌‌های بارز موفقیت دراین اکوسیستم شناخته می‌شوند. امتیاز و برتری این استارتاپ‌‌ها اینست که نه تنها در اندونزی بلکه در سایر کشورهای جنوب شرق آسیا نیز فعالیت دارند. موتیا حافظ وزیر ارتباطات و انفورماتیک درگفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده حداقل  19  شرکت استرالیایی در بخش فناوری این کشور جهت سرمایه گذاری اعلام آمادگی کرده است. 

 تجارت الکترونیک:  بازاری با پتانسیل قوی

تجارت الکترونیک در اندونزی با ارزش بازار 59 میلیارد دلار در سال 2023 و رشد سالانه 17 درصد، یکی از بخش‌‌های کلیدی اقتصاد دیجیتال این کشور است. عواملی مانند افزایش نفوذ اینترنت و گوشی‌های هوشمند، رشد طبقه متوسط و تغییر عادات مصرف‌کننده به رشد این بخش کمک کرده است.

• پلتفرم‌‌های محبوب: Shopee با بیشترین سهم بازار و گردش مالی سالانه 21 میلیارد دلار در سال 2022، Tokopedia با گردش مالی سالانه 18 میلیارد دلار در سال 2022، Lazada  با گردش مالی سالانه 16 میلیارد دلار در سال 2022 و Bukalapak  با گردش مالی سالانه 2 میلیارد دلار در سال 2022 از جمله محبوب‌ ترین پلتفرم‌‌های تجارت الکترونیک در اندونزی هستند.
• روش‌‌های پرداخت: روش‌های پرداخت آنلاین مانند GoPay متعلق به Gojek با بیش از 20 میلیون کاربر، OVO متعلق به Lippo Group با بیش از 115 میلیون کاربر، Dana متعلق به Emtek Group با بیش از 110 میلیون کاربر و transfer  بانکی به طور گسترده در اندونزی استفاده می‌شوند. علاوه بر این، روش‌های پرداخت حضوری مانند پرداخت در فروشگاه‌های زنجیره‌ای Alfamart و Indomaret نیز رایج است.
• خدمات لجستیک: شرکت‌‌های لجستیک مانند JNE  با بیش از 1500 شعبه در سراسر اندونزی، J&T Express  با بیش از 4 هزار شعبه در سراسر اندونزی و Sicepat با بیش از 3000 شعبه در سراسر اندونزی نقش مهمی در رشد تجارت الکترونیک و تحویل کالا به مشتریان دارند. این شرکت‌ها با ارائه خدمات گوناگون مانند تحویل درب به درب، پیگیری آنلاین و بیمه کالابه افزایش رضایت مشتریان و رشد تجارت الکترونیک کمک می‌کنند. با وجود رشد سریع تجارت الکترونیک در اندونزی با چالش‌ هایی نیز مواجه است که به آنان اشاره می شود:
• امنیت سایبری: افزایش کلاهبرداری‌های آنلاین و سرقت اطلاعات مشتریان یکی از مهم‌ ترین چالش‌‌های تجارت الکترونیک در اندونزی است.
• زیرساخت‌ های لجستیک: با وجود پیشرفت‌های اخیر، زیرساخت‌های لجستیک در اندونزی هنوز به طور کامل توسعه نیافته است و می‌تواند باعث تأخیر در تحویل کالا و افزایش هزینه‌‌ها شود.
• مقررات و قوانین: قوانین و مقررات مربوط به تجارت الکترونیک در اندونزی هنوز به طور کامل شفاف نیست و می‌تواند برای کسب‌وکارهای آنلاین چالش‌‌هایی ایجاد کند.

هوش مصنوعی و اینترنت اشیا (IoT) در اندونزی

اندونزی به دنبال استفاده از فناوری‌‌های نوین مانند هوش مصنوعی (AI) و اینترنت اشیا (IoT) در بخش‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی خود است.

• کاربردها: این فناوری‌ ها در زمینه‌هایی مانند کشاورزی هوشمند (مانند استفاده از سنسورها و پهپادها برای نظارت بر مزارع و افزایش بهره‌وری)، مدیریت منابع آب (مانند استفاده از سنسورها برای نظارت بر کیفیت آب و مصرف آب)، بهبود خدمات بهداشتی (مانند استفاده از هوش مصنوعی برای تشخیص بیماری ها و ارائه خدمات پزشکی از راه دور)، حمل‌ و نقل هوشمند (مانند استفاده از هوش مصنوعی برای بهینه سازی مسیر ها و کاهش ترافیک) و شهرهای هوشمند (مانند استفاده از سنسورها و اینترنت اشیا برای مدیریت هوشمند روشنایی معابر، جمع ‌آوری زباله و کنترل ترافیک کاربرد دارند.
• شرکت‌‌های پیشرو: شرکت‌ هایی مانند Telkom که در حال توسعه پلتفرم اینترنت اشیا برای شهرهای هوشمند است و در سال 2022 درآمدی بالغ بر 13 میلیارد دلار داشته است، که از هوش مصنوعی برای بهبود خدمات حمل و نقل و تحویل غذا استفاده می کند و در سال 2022 ارزش بازار آن به 18 میلیارد دلار رسید و Grab که از هوش مصنوعی برای بهبود خدمات حمل و نقل و تحویل غذا استفاده می کند و در سال 2022 درآمدی بالغ بر 1.4 میلیارد دلار داشته است .
• چالش‌‌ها: کمبود نیروی انسانی متخصص و نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر در تحقیق و توسعه از جمله چالش‌ های پیش روی توسعه هوش مصنوعی و اینترنت اشیا در اندونزی هستند.

رسانه‌‌های اجتماعی: ابزاری قدرتمند برای ارتباطات و تجارت

اندونزی با بیش از 191 میلیون کاربر فعال در رسانه‌‌های اجتماعی، یکی از بزرگترین بازارهای جهان در این حوزه است. پلتفرم‌هایی مانند یوتیوب (با بیش از 139 میلیون کاربر)، فیس‌بوک (با بیش از 130 میلیون کاربر)، اینستاگرام (با بیش از 99 میلیون کاربر)، توییتر (با بیش از 19 میلیون کاربر) و تیک‌تاک (با بیش از 110 میلیون کاربر) در این کشورمحبوب هستند.

• بازاریابی دیجیتال: رسانه‌‌های اجتماعی به عنوان یک ابزار قدرتمند برای بازاریابی دیجیتال و تبلیغات در اندونزی استفاده می ‌شوند. بسیاری از کسب ‌وکارها از این پلتفرم‌ ها برای معرفی محصولات و خدمات خود، ارتباط با مشتریان و افزایش آگاهی از برند استفاده می‌کنند. بازاریابی تاثیرگذاران (influencer marketing) نیز در اندونزی بسیار رایج است و بسیاری از برندها با همکاری اینفلوئنسرهای محلی برای تبلیغ محصولات و خدمات خود استفاده می‌کنند. برخی از اینفلوئنسرهای معروف اندونزیایی عبارتند از: Raffi Ahmad و Nagita Slavina (با بیش از 76 میلیون دنبال‌کننده در اینستاگرام، Atta Halilintar  با بیش از 31میلیون دنبال‌کننده در یوتیوب و Ria Ricis با بیش از 47 میلیون دنبال‌کننده در یوتیوب.

• محتوای محلی: تولید محتوای جذاب و مرتبط با فرهنگ و زبان اندونزیایی برای موفقیت در بازار این کشور جز برنامه‌های این حوزه است. استفاده از اینفلوئنسرهای محلی نیز می‌تواند در جذب مخاطب و افزایش فروش مؤثر باشد.

فین ‌تک: انقلابی در خدمات مالی

اندونزی یکی از بزرگترین و پویاترین بازارهای فین‌ تک در جهان است. رشد سریع استفاده از گوشی‌های هوشمند، افزایش دسترسی به اینترنت و نیاز به خدمات مالی دیجیتال، باعث رونق این بخش شده است. در سال 2022 ارزش تراکنش‌ های فین‌تک در اندونزی به بیش از 81 میلیارد دلار رسید.

• پرداخت دیجیتال: پلتفرم‌‌های پرداخت دیجیتال مانند GoPay متعلق به Gojek با بیش از 20 میلیون کاربر، OVO متعلق به Lippo Group با بیش از 115 میلیون کاربر، Dana متعلق به Emtek Group با بیش از 110 میلیون کاربر و LinkAja متعلق به Telkomsel با بیش از 80 میلیون کاربر به طور گسترده در اندونزی استفاده می‌شوند و خدمات مختلفی مانند پرداخت در فروشگاه‌ها، خرید آنلاین، انتقال وجه و پرداخت قبوض را ارائه می‌دهند.
• وام‌دهی آنلاین: استارتاپ‌های وام‌دهی آنلاین مانند Kredivo با بیش از 7 میلیون کاربر و گردش مالی سالانه 2 میلیارد دلار در سال 2022و Akulaku با بیش از 10 میلیون کاربر و گردش مالی سالانه 1.5 میلیارد دلار در سال 2022 به افراد و کسب‌وکارهای کوچک وام‌های کوتاه‌مدت ارائه می‌دهند. این استارتاپ‌ها با استفاده از فناوری و داده‌های بزرگ، به افرادی که به خدمات بانکی سنتی دسترسی ندارند، وام ارائه می ‌دهند.
• سرمایه‌گذاری آنلاین: پلتفرم‌ های سرمایه‌گذاری آنلاین مانند Bibit  با بیش از 3 میلیون کاربر و گردش مالی سالانه 1 میلیارد دلار در سال 2022 و Ajaib  با بیش از 2 میلیون کاربر و گردش مالی سالانه 800 میلیون دلار در سال 2022 به کاربران امکان سرمایه‌گذاری در سهام، اوراق قرضه و سایر ابزارهای مالی را می‌دهند. این پلتفرم‌ها با ارائه خدمات سرمایه‌گذاری با هزینه کم و دسترسی آسان، به افزایش شمول مالی در اندونزی کمک می‌کنند.

امنیت سایبری: چالشی جدی در عصر دیجیتال

با افزایش استفاده از فناوری و اینترنت در اندونزی، تهدیدات سایبری نیز به طور چشمگیری افزایش یافته است. حملات سایبری به زیرساخت‌‌‌های دولتی، شرکت‌ها و افراد به یک نگرانی جدی تبدیل شده است.

• آمار حملات سایبری: در سال 2022، اندونزی با بیش از 1.7 میلیون حمله سایبری مواجه شد که نسبت به سال قبل افزایش قابل توجهی داشته است. حملات DDoS که با هدف غیرقابل دسترس کردن وب ‌سایت‌ها و سرویس‌های آنلاین انجام می‌شود، phishing که با هدف سرقت اطلاعات حساب کاربری و اطلاعات شخصی انجام می‌شود و ransomware که با هدف رمزگذاری داده‌ها و اخاذی از قربانیان انجام می‌شود از جمله رایج‌ترین انواع حملات سایبری در اندونزی هستند.
• اقدامات دولت: دولت اندونزی برای مقابله با تهدیدات سایبری، اقداماتی مانند تقویت زیرساخت‌های امنیت سایبری، تصویب قوانین جدید و افزایش آگاهی عمومی را در دستور کار قرار داده است. در سال 2018، قانون امنیت سایبری اندونزی تصویب شد که هدف آن حفاظت از داده‌ها و سیستم‌های اطلاعاتی در برابر حملات سایبری است. همچنین، آژانس امنیت سایبری و رمزنگاری ملی (BSSN) در سال 2017 تأسیس شد تا مسئولیت هماهنگی و اجرای سیاست‌های امنیت سایبری را بر عهده بگیرد.
• همکاری‌های بین‌المللی: اندونزی با سایر کشورها و سازمان‌های بین‌المللی در زمینه مقابله با جرایم سایبری همکاری می‌کند. این کشور عضو کنوانسیون شورای اروپا در مورد جرایم سایبری کنوانسیون بوداپست است و با کشورهایی مانند استرالیا، ژاپن و ایالات متحده آمریکا در زمینه تبادل اطلاعات و تجربیات همکاری می‌کند.

تحلیل و فرصت‌ها برای جمهوری اسلامی ایران

زیست‌‌بوم دیجیتال پویا و رو به رشد اندونزی، فرصت‌‌های بسیاری را برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران فراهم می‌کند. ایران می‌تواند با بهره‌گیری از توانمندی‌‌ها و تجربیات خود در حوزه فناوری، در بخش‌های مختلف اقتصاد دیجیتال اندونزی سرمایه‌گذاری و فعالیت کند.

• توسعه زیرساخت ‌ها: شرکت ‌های ایرانی می‌ توانند در پروژه‌های توسعه زیرساخت ‌های ICT در اندونزی، مانند گسترش شبکه فیبر نوری، راه‌اندازی مراکز داده و توسعه شبکه‌های 5G، مشارکت کنند. ایران در زمینه توسعه زیرساخت ‌های مخابراتی و ارائه خدمات اینترنت تجربه قابل توجهی دارد و می‌تواند از این تجربیات برای کمک به اندونزی در دستیابی به اهداف خود در حوزه ICT استفاده کند. به عنوان مثال، شرکت‌ های ایرانی می‌توانند در پروژه توسعه شبکه فیبر نوری در مناطق روستایی اندونزی مشارکت  و یا در راه‌اندازی مراکز داده با استانداردهای بین‌المللی در این کشور سرمایه‌گذاری کنند.
• تجارت الکترونیک: ایران می‌تواند از طریق پلتفرم ‌های تجارت الکترونیک اندونزی به بازار بزرگ این کشور دسترسی پیدا کرده و محصولات و خدمات خود را به مصرف‌کنندگان اندونزیایی عرضه کند. محصولات ایرانی مانند فرش، زعفران، پسته، صنایع دستی و محصولات پتروشیمی می‌توانند در بازار اندونزی با استقبال خوبی مواجه شوند. همچنین، ایران می‌تواند با راه‌اندازی پلتفرم‌ های تجارت الکترونیک اختصاصی خود در اندونزی، به طور مستقیم با مصرف‌کنندگان این کشور ارتباط برقرار کند و محصولات خود را بدون واسطه به فروش برساند.
• فین ‌تک: همکاری میان شرکت‌ های فین‌تک ایرانی و اندونزیایی می‌تواند به توسعه خدمات مالی دیجیتال و افزایش شمول مالی در هر دو کشور کمک کند. ایران در زمینه فین‌تک، به‌ویژه در حوزه پرداخت الکترونیکی و بانکداری دیجیتال، پیشرفت ‌های خوبی داشته است و می‌تواند از این تجربیات برای همکاری با استارتاپ ‌ها و شرکت ‌های فین‌تک اندونزیایی استفاده کند. به عنوان مثال، شرکت‌های ایرانی می‌توانند در زمینه توسعه سیستم‌ های پرداخت الکترونیکی و ارائه خدمات بانکداری دیجیتال به جمعیت فاقد حساب بانکی در اندونزی با شرکت‌های اندونزیایی همکاری کنند.
• امنیت سایبری: ایران و اندونزی می‌توانند در زمینه مقابله با تهدیدات سایبری و تبادل اطلاعات و تجربیات همکاری کنند. ایران در زمینه امنیت سایبری و دفاع سایبری تجربه قابل توجهی دارد و می‌تواند به اندونزی در تقویت زیرساخت‌های امنیت سایبری و آموزش نیروی انسانی متخصص کمک کند. به عنوان مثال، ایران می‌تواند در زمینه ارائه راهکارهای امنیت سایبری برای حفاظت از زیرساخت‌ های حیاتی و داده‌های حساس در اندونزی با این کشور همکاری کند.
• آموزش و تبادل دانش: همکاری در زمینه آموزش نیروی انسانی و تبادل دانش و فناوری در حوزه ICT می‌تواند به تقویت توانمندی‌های هر دو کشور کمک کند. ایران می‌تواند با ارائه دوره‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی در زمینه‌های مختلف ICT، به آموزش نیروی انسانی متخصص در اندونزی کمک کند. همچنین، تبادل دانشجو و استاد بین دانشگاه‌های دو کشور می‌تواند به انتقال تجربیات و دانش فنی کمک کند. به عنوان مثال، ایران می‌تواند دوره‌های آموزشی در زمینه هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و امنیت سایبری برای دانشجویان و متخصصان اندونزیایی برگزار کند.

موانع و چالش‌ها

در مسیر گسترش همکاری ‌های دو کشور در حوزه فضای مجازی موانع و چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید به آنها توجه کرد:

• موانع فرهنگی و زبانی:  تفاوت‌‌های فرهنگی و زبانی می‌تواند در برقراری ارتباط و همکاری میان دو کشور چالش‌ هایی ایجاد کند. برای رفع این چالش لازم است که شرکت‌ های ایرانی که قصد فعالیت در بازار اندونزی را دارند، با فرهنگ و زبان این کشور آشنا شوند و از نیروی انسانی محلی برای ارتباط با مشتریان و شرکای تجاری استفاده کنند. همچنین ترجمه وب ‌سایت ‌ها و مطالب تبلیغاتی به زبان اندونزیایی می‌تواند به جذب مخاطب و افزایش فروش کمک کند.

• رقابت با سایر کشورها: ایران در بازار اندونزی با سایر کشورها، به ویژه چین در رقابت است. شرکت‌ های چینی با ارائه محصولات و خدمات با قیمت رقابتی و سرمایه‌گذاری‌های کلان در بازار اندونزی، حضور قوی در این کشور دارند. برای موفقیت در این رقابت، شرکت‌های ایرانی باید بر روی ارائه محصولات و خدمات با کیفیت بالا و قیمت مناسب تمرکز کنند و از روش‌ های نوین بازاریابی برای معرفی خود به مصرف‌کنندگان اندونزیایی استفاده کنند. همچنین، ایجاد برندهای قوی و معتبر می‌تواند به شرکت‌های ایرانی در رقابت با شرکت‌های خارجی کمک کند.
• تحریم ‌ها: تحریم ‌های بین‌المللی بر همکاری ‌های اقتصادی و فناوری ایران و اندونزی تأثیر منفی گذاشته است. برای کاهش این تأثیر می‌توان از روش‌ هایی مانند استفاده از واسطه ‌های مالی و تجاری و همکاری با شرکت‌ های خصوصی استفاده کرد. همچنین می‌ توان از روش‌ های پرداخت غیر دلاری و ارزهای محلی برای انجام تراکنش‌های مالی استفاده کرد.

• مقررات و قوانین: مقررات و قوانین مربوط به سرمایه‌گذاری خارجی، تجارت الکترونیک و حفاظت از داده‌ها در اندونزی می‌تواند برای شرکت‌های ایرانی چالش‌ هایی ایجاد کند. برای رفع این چالش لازم است که شرکت‌ های ایرانی قبل از ورود به بازار اندونزی، با مقررات و قوانین مربوطه آشنا شوند و از مشاوران حقوقی برای رعایت این قوانین استفاده کنند. همچنین شرکت‌ های ایرانی باید به مسائل فرهنگی و مذهبی دراندونزی توجه داشته باشند و مطمئن شوند که محصولات و خدمات آنها با ارزش‌ ها و هنجارهای اجتماعی این کشور مطابقت داشته باشد.

  گسترش همکاری‌های فناوری و مجازی میان دو کشور

برای گسترش همکاری‌های میان ایران و اندونزی درحوزه فضای مجازی پیشنهادات زیر ارائه می ‌شود:

• انعقاد تفاهم ‌نامه ‌های همکاری: انعقاد تفاهم ‌نامه‌ های همکاری بین دو کشور در زمینه‌ های مختلف ICT، مانند توسعه زیرساخت‌ها، تجارت الکترونیک، فین ‌تک و امنیت سایبری، می‌تواند چارچوب مناسبی برای گسترش همکاری‌ ها فراهم کند. این تفاهم ‌نامه ‌ها می‌تواند شامل مواردی مانند تبادل اطلاعات و تجربیات، همکاری در زمینه تحقیق و توسعه، و حمایت از سرمایه‌گذاری مشترک باشد.
• تبادل هیئت‌ های تجاری و فنی: تبادل هیئت‌ های تجاری و فنی بین دو کشور می‌تواند به شناسایی فرصت‌های همکاری و افزایش آگاهی ازتوانمندی‌ های یکدیگرکمک کند. این هیئت‌ها می‌توانند شامل نمایندگان دولت، بخش خصوصی و دانشگاه‌ها باشند.
• برگزاری کنفرانس ‌ها و کارگاه‌های آموزشی مشترک: برگزاری کنفرانس ‌ها و کارگاه‌های آموزشی مشترک در زمینه‌های مختلف ICT می‌تواند به تبادل تجربیات و دانش فنی و تقویت همکاری‌های دو کشور کمک کند. این کنفرانس‌ها و کارگاه‌ها می‌تواند با مشارکت دانشگاه‌ها، مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های خصوصی دو کشور برگزار شود.
• حمایت از سرمایه‌گذاری مشترک: دولت‌های دو کشور می‌توانند با ارائه تسهیلات و حمایت‌های لازم، سرمایه‌گذاری مشترک شرکت‌های ایرانی و اندونزیایی درحوزه ICT را تشویق کنند. این تسهیلات می‌تواند شامل معافیت‌ های مالیاتی، ارائه وام با بهره کم و تسهیل درصدور مجوزها باشد.
• ایجاد پارک‌ های فناوری مشترک: ایجاد پارک ‌های فناوری مشترک می‌تواند به توسعه استارتاپ ‌ها و شرکت‌ های دانش‌بنیان در هر دو کشور و تسهیل انتقال فناوری کمک کند. این پارک‌ها می‌تواند فضای مناسبی برای همکاری و تبادل تجربیات بین استارتاپ‌ها و شرکت‌ های دو کشور فراهم کنند.

نتیجه‌گیری

اندونزی به عنوان یکی از پویاترین اقتصادهای دیجیتال در جنوب شرق آسیا، فرصت‌های بسیار ارزشمندی را برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران فراهم می‌کند. با توجه به رشد سریع اینترنت، نفوذ گوشی ‌های هوشمند و افزایش تقاضا برای خدمات دیجیتال در اندونزی، این کشور به یک بازار جذاب برای شرکت‌های فناوری ایرانی تبدیل شده است. ایران با بهره‌گیری از تجربیات و توانمند‌ی‌های خود در حوزه‌های مختلف ICT، می‌تواند دراین بازار حضور فعال داشته باشد و به توسعه روابط اقتصادی و فناورانه با اندونزی کمک کند.

با این حال، برای موفقیت در بازار اندونزی، شرکت‌‌های ایرانی باید به چالش‌‌های موجود نیز توجه داشته باشند. موانع فرهنگی و زبانی، رقابت با سایر کشورها، تحریم‌ها و مقررات و قوانین از جمله مهم‌ترین چالش‌‌هایی هستند که شرکت‌های ایرانی با آن مواجه هستند. با برنامه‌ریزی استراتژیک، شناسایی فرصت‌ها و رفع موانع، می‌توان از پتانسیل‌های موجود در بازار اندونزی برای تقویت روابط دو کشور و رشد و شکوفایی اقتصاد دیجیتال آنها استفاده کرد.

منابع:

https://kominfo.go.id/

https://www.techinasia.com/

https://www.thejakartapost.com/

https://katadata.co.id/

https://dailysocial.id/

https://idea.or.id/

https://www.antaranews.com/

https://www.kompas.com/

https://www.kemdikbud.go.id/main/