به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصطفی حسینی نیشابوری، رئیس مرکز بین‌المللی قرآن و تبلیغ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در یادداشتی برای خبرگزاری ایکنا به تبیین پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران در بیستمین نشست مجمع بین‌المللی مسلمانان در مسکو در خصوص تشکیل پارلمان قرآنی جهان اسلام پرداخت که مشروح آن از این قرار است:

مقدمه:

بیستمین نشست مجمع بین‌المللی مسلمانان در شهر مسکو و به میزبانی اداره دینی مسلمانان فدراسیون روسیه با عنوان «مسیر صلح: گفت‌وگو مبنای همزیستی هماهنگ» و با حضور مفتیان و علما و اندیشمندان  ۴۸ کشور اسلامی در روزهای ۳۰ و ۳۱ شهریور ۱۴۰۳ برگزار شد.

در این همایش بین‌المللی، حجت‌الاسلام والمسلین ایمانی‌پور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به عنوان نماینده جمهوری اسلامی ایران، طی سخنانی ضمن تبریک میلاد پیامبر خدا و هفته وحدت، پیشنهاد مهم تأسیس «پارلمان قرآنی جهان اسلام» را ارائه داد.

البته بدیهی است که قرآن کریم دارای چنان عظمتی است که حتی ظرف نزول آن نیز اهمیت و شرافت یافته است. امیرالمؤمنین، علی (علیه السلام) در خصوص عظمت قرآن در خطبه ۱۸ نهج‌البلاغه می‌فرمایند: همانا قرآن دارای ظاهری زیبا و باطنی ژرف و ناپیداست. مطالب شگفت آورش تمام ناشدنی و اسرار نهفته‌اش پایان‌ناپذیر است.

قرآن کریم در میان امت مسلمان به عنوان سند قطعی الصدور از جانب پروردگار جایگاه رفیعی دارد که می‌تواند به عنوان شاخص و معیار افکار و اندیشه‌ها و اقدامات دین مدارانه از سوی جوامع مسلمان، اندیشمندان و ملت‌ها مورد توجه قرار گیرد. تمسک به آیات قرآن کریم به عنوان قانون وحیانی و اعتصام به ریسمان الهی می‌تواند مایه همدلی، همگرایی و هم‌آوایی جوامع شود. در این راستا رئیس دستگاه دیپلماسی فرهنگی کشور پیشنهاد تأسیس پارلمان قرآنی جهان اسلام را ارایه کرده است.

اهداف:

اهدافی که می‌توان برای این پارلمان تصویر نمود به شرح ذیل است:

۱.معرفی و شناساندن قرآن و آموزه‌های قرآنی به عنوان رسالات الله (پیام‌های الهی)  به جهانیان؛

۲. پیشگیری از معرفی قرآن با رویکرد غرض‌ورزانه یا ناصواب در فضای بین‌الملل؛

۳. انسجام‌بخشی به فعالیت‌های قرآنی و توسعه دارالقرآن‌ها در عرصه بین‌الملل؛

۴. شبکه‌سازی و بهره‌مندی از ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه معارف قرآنی در عرصه بین‌الملل؛

۵. حمایت از شخصیت‌های حقیقی و حقوقی قرآنی فعال در عرصه بین‌الملل اعم از قاریان، حافظان، مفسران، قرآن پژوهان، هنرمندان و...؛

۶. ارتقای سطح همکاری‌های بین‌المللی با محوریت قرآن کریم؛

۷. تدوین و برنامه‌ریزی راهبردی در جهت احیای فرهنگ و سبک زندگی قرآنی؛

۸. بهره‌گیری از ظرفیت متولیان قرآنی مسلمانان در جهت همگرایی و اتخاذ سیاست‌های کارآمد در برنامه‌ریزی‌های رویدادهای قرآنی؛

۹. تبیین و تعریف الگوهای قرآنی و ترویج آن در قالب دیپلماسی قرآنی در سطح بین‌الملل؛

۱۰. تحکیم رشته‌های اخوت اسلامی در میان متولیان امور قرآنی کشورهای مختلف جهان اسلام با رویکرد تقریب بر مدار قرآن به منظور رسیدن به امت واحده اسلامی؛

۱۱. ایجاد و توسعه کرسی‌های بین‌المللی قرآن‌پژوهی در مراکز علمی و دانشگاهی

ضرورت تشکیل پارلمان قرآنی:

 ضرورت نگاه تخصصی و تفکری عالمانه به منبع مشترک که از دریچه وحی به دست بشر رسیده و مورد پذیرش همه مسلمانان از هر سلک و مذهب و ملیتی است و مسلمانان را به وحدت، همدلی و انسجام در مسیر امت واحده رهنمون سازد. این پارلمان می‌تواند با شناسایی ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه در راستای ایجاد هماهنگی ملل مسلمان و حرکت به سوی اقدامات مشترک قدم نهاده و از فعالیت‌های موازی و گاه غیر همسو پیشگیری کند.

از دیگر ضروریات تأسیس پارلمان قرآنی، اطلاع کنشگران قرآنی جهان اسلام از سیاست‌ها، برنامه‌ها، اقدامات، تولیدات، منشورات و... یکدیگر در این حوزه خواهد بود که علاوه بر انعکاس فعالیت‌های قرآن‌محور، منجر به هم‌افزایی، تشریک مساعی، کاهش هزینه‌ها و گسترش دامنه و عمق اثرگذاری خواهد بود.

استفاده از پیام‌های نجات‌بخش قرآنی و بسیج امکانات جهان اسلام با بهره‌گیری و تمسک به منبع لایزال قرآن و در نهایت اقداماتی همچون حمایت از مسلمانان، مظلومان و مستضعفان عالم از مسیر تکیه بر سند مشترک تعاون و همگرایی به‌خصوص حمایت از مردم مظلوم و مقتدر فلسطین از دیگر نتایج این پارلمان قرآنی خواهد بود.

پارلمان قرآنی جهان اسلام در تلاش خواهد بود تا با تقریب میان پیروان مذاهب اسلامی و در نهایت احیای امت واحده اسلامی حول محور مشترک و متعالی آموزه‌های قرآنی گام بردارد.

با عنایت به انجام برنامه‌ها و فعالیت‌های مختلف و گسترده قرآنی در سراسر دنیای اسلام، هم‌افزایی و مشارکت تمامی ارکان جهان اسلام از توده‌های مردمی تا اقشار متخصص قرآنی در این رویدادهای بین‌المللی امری ضروری خواهد بود.

این پارلمان می‌تواند با تکیه بر عقلانیت وحیانی مدل قدسی توسعه و تعالی جوامع بشری را در ساحت دنیوی و اخروی به ارمغان آورد.

این پارلمان متشکل از بالاترین مقام مسئول در هر کشوری که متولی امور قرآنی آن کشور در عرصه بین‌الملل است تشکیل و در قالب کمیسیون‌های تخصصی و مجمع عمومی فعالیت خود را پیگیری خواهد کرد.

البته علاوه بر اعضای اصلی پارلمان که عالی‌ترین مقام مسئول مرتبط هر کشور است، اعضای دیگری به عنوان نمایندگان تشکل‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی به صورت عضو ناظر، بدون حق رای در این پارلمان حضور خواهند داشت.

هزینه‌های پارلمان قرآنی جهان اسلام همچون سایر سازمان‌های بین‌المللی از طریق حق عضویت اعضاء تأمین خواهد شد.

این پارلمان نشست‌های سالیانه خود را در کشورهای عضو با درخواست کشور متقاضی و تصویب مجمع عمومی پارلمان، برگزار خواهد کرد. البته پارلمان می‌تواند فارغ از نشست اصلی سالیانه، رویدادهایی را متناسب با اهداف و رویکردهای پارلمان در بازه‌های زمانی مختلف برگزار کند. 

تشکیل پارلمانی قرآنی در سطوح پیش گفته نیازمند ایجاد ساز و کارهای قانونی و فرآیندهای تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری در سطوح بین‌المللی است و این مهم بدون تبیین و طی فرآیندهای قانونی مورد وثوق ملت‌های مسلمان میسور نخواهد بود؛ چه آنکه تشکیل پارلمانی قرآنی با حضور نمایندگان عالی‌رتبه قرآنی کشورها جز با اقناع‌سازی و اعتمادسازی امکان‌پذیر نبوده و نیازمند پیش فرآیندهایی است که مورد اطمینان و پذیرش ملت‌ها باشد.

فرآیند شکل‌گیری:

فرآیند تشکیل پارلمان قرآنی جهان اسلام به شرح ذیل خواهد بود:

۱. تدوین پیش‌نویس اساسنامه و ارائه به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی جهت تصویب؛

۲. ارایه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی به دبیرخانه سازمان کنفرانس اسلامی و طی فرآیندهای معمول؛

۳. تشکیل دبیرخانه دائمی پارلمان در جمهوری اسلامی ایران؛

۴. تدوین پیش‌نویس نظامات مرتبط با پارلمان؛

۵. عضو گیری اولیه جهت تشکیل هسته مرکزی پارلمان؛

۶. تشکیل جلسات هسته مرکزی جهت تعیین ریاست و اعضای هیئت رئیسه پارلمان جهت پیگیری امور تأسیسی؛

۷-. عضویت فراگیر کشورهای مرتبط با حوزه فعالیت پارلمان به عنوان عضو اصلی و عضو ناظر؛

۸. تشکیل اولین جلسه پارلمان در جمهوری اسلامی ایران؛

۹. تصویب نوع و ساختار کمیسیون‌های تخصصی؛

۱۰. تشکیل کمیسیون های تخصصی هشت گانه پیشنهادی به شرح ذیل:

الف.کمیسیون طبع و نشر؛

ب. کمیسیون بانوان؛

ج. کمیسیون نرم افزارهای قرآنی؛

د. کمیسیون رسانه؛

هـ. کمیسیون هنر؛

و. کمیسیون پژوهش؛

ز. کمیسیون آموزش؛

ح. کمیسیون کودک و نوجوان؛

نکات شایان توجه:

۱. ساختار جدیدی به ساختارهای کنونی قرآنی کشور اضافه نخواهد شد و صرفاً ظرفیت‌های موجود در ساختارهای قرآنی با رویکرد بین‌المللی جانمایی خواهد شد؛

۲. هر کشور چهار عضو در پارلمان دارد که یک عضو در مجمع عمومی پارلمان و سه عضو دیگر هر یک عضو کمیسیون های تخصصی هشتگانه خواهند بود.

۳. عالی‌ترین مقام رسمی متولی امور قرآنی هر کشوری در عرصه بین‌الملل، عضو و نماینده رسمی کشور متبوع در مجمع عمومی پارلمان خواهد بود؛

۴. دبیرخانه دائمی پارلمان در جمهوری اسلامی ایران مستقر خواهد شد؛

۵. هزینه‌های پارلمان و دبیرخانه از طریق اعضای پارلمان تأمین خواهد شد؛

۶. جلسات پارلمان به صورت سالیانه و با تصویب اعضا هر سال در یک کشور عضو برگزار خواهد شد؛

۷. پارلمان شخصیت حقوقی مستقل داشته و تابع مصوبات مجمع عمومی پارلمان است؛

۸. تمرکز موضوعی پارلمان، قرآن کریم است؛     

انتظار می‌رود با تشکیل پارلمان قرآنی جهان اسلام و حمایت دولت‌ها و ملت‌های مسلمان، گام‌های مؤثر و عملیاتی با هم‌فکری، هم‌افزایی و هم‌آوایی متولیان حوزه قرآن برداشته و با تمسک به مضامین وحیانی و بلند قرآن کریم در مسیر نیل به مدینه فاضله قدم نهاده و ثمره اتحاد و همدلی قرآنی، باز شدن دریچه های امید، تحرک، رشد و تعالی به روی امت مسلمان و مستضعفان عالم بوده و گام های عملیاتی در جهت شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی برداشته شود.