به نقل از خبرگزاری خبرآنلاین و ستاد خبری سی‌ودومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، بخت‌گل بازارکولوا دانشجوی دکتری رشته ایران‌شناسی است که تسلط خوبی به تاریخ ایران دارد. او سال‌ها در دانشگاه فارابی قزاقستان، بر کرسی تدریس تاریخ کشورهای شرقی تکیه زده بود. به اعتقاد بخت‌گل قزاقستانی‌ها علاقه بسیاری به مشاهیر فرهنگی ایرانیان دارند. به مناسبت هفته کتابی دیگر دقایقی با این استاد دانشگاه قزاقستانی به گفت‌وگو نشستیم که از نظر می‌گذرانید.

او در پاسخ به این سوال که «به نظر شما چقدر مردم جهان با شاعران پارسی‌سرا آشنایی دارند؟» گفت: ایران به دلیل ادبیات کلاسیک خود شهرت جهانی دارد. به نظر من همه مردم دنیا با ادبیات کلاسیک فارسی و شاعران معروف آن مانند حافظ، سعدی، فردوسی، مولوی، رودکی و... آشنا هستند. در قزاقستان هم بسیاری از مردم با ادبیات کلاسیک ایران، شاعران مشهور ایرانی و طرح منظومه شاهنامه ایرانی آشنایی دارند. آبای قونانبایف، شاعر معروف قزاق که در قرن نوزدهم زندگی می‌کرد نیز با ادبیات فارسی آشنا بود.

بخت‌گل بازارکولوا در ادامه درباره جایگاه ادبیات فارسی در قزاقستان اشاره کرد: قزاق‌ها در قرن نوزدهم و در آغاز قرن بیستم، در مدارس خود با زبان‌های عربی، فارسی و چاگاتایی آشنا شدند. از این رو برخی از قزاق‌ها با فارسی آشنایی داشتند و آثار شاعران ایرانی را مطالعه می‌کردند. به عنوان مثال، تورماگامبت ایزتیلو ولی، شاعر و مترجم قزاق، بخشی از شاهنامه فردوسی را در سال ۱۹۳۶ ترجمه کرد. در قزاقستان امروزی بسیاری از مردم حتی اگر با زبان فارسی آشنا نباشند با ادبیات آن آشنا هستند.

او در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش مهم کتاب در دیپلماسی فرهنگی میان کشورها گفت: افراد می‌توانند با کتاب اطلاعات دقیقی در مورد فرهنگ و تاریخ هر کشوری دریافت کنند. وقتی فردی از طریق تماشای یک فیلم به یک کشور علاقه‌مند می‌شود، به دنبال مطالعه تاریخ و فرهنگ آن کشور هم خواهد رفت. زبان در دیپلماسی فرهنگی، نقش مهمی دارد و آموزش آن هم نیازمند کتاب است. حتی استفاده از عناصر دیپلماسی فرهنگی مانند فیلم، نمایشگاه، همایش و... بدون استفاده از کتاب موثر نخواهد بود. 

این مدرس تاریخ ادامه داد: به نظر من آموزش زبان اولویت اول دیپلماسی فرهنگی است. با مطالعه زبان فارسی، تعداد افرادی که ایران را به خوبی می‌شناسند، افزایش خواهد یافت. آموزش زبان فارسی در دیپلماسی فرهنگی با کشورهای همسایه ایران بسیار موثر است. افرادی که به زبان فارسی مسلط هستند می‌توانند در بهبود روابط اقتصادی و فرهنگی کشورها کمک کنند. کتاب‌هایی که درخصوص کشورها نگاشته می‌شود بر روابط بین کشورها اثرگذار خواهد بود. یعنی افرادی که به زبان فارسی مسلط هستند در دیپلماسی فرهنگی نقش دوگانه‌ای به نفع ایران ایفا خواهند کرد. 

بازارکولوا همچنین در پاسخ به این سوال که «کدام بخش از تاریخ و ادبیات ایران برای شما جذابیت بیشتری دارد؟» گفت: من کارشناس تاریخ ایران هستم و بیشتر به تاریخ و فرهنگ هخامنشیان و صفویان علاقه دارم. بسیاری از قزاقستانی‌ها به خوبی از تاریخ هخامنشیان آگاه هستند. در زمان سلسله هخامنشیان اولین دولت متمرکز ایرانیان و یک دولت امپراتوری تشکیل شد. در زمان هخامنشیان تمدن و فرهنگ ایرانی، دین، زبان و شهرها توسعه یافتند. دوران صفویه هم در پیشرفت و توسعه ایران نقش مهمی دارد. اصفهان در زمان صفویه به نصف جهان تبدیل شد. 

به اعتقاد بخت‌گل بازارکولوا بیشترین آشنایی مردم قزاقستان با فرهنگ ایران به شاهنامه و شعرایی همچون حافظ، سعدی و مولوی برمی‌گردد. وی افزود: قزاق‌هایی که تحصیلات خاصی هم ندارند به تاریخ و ادبیات ایران علاقه‌مند هستند و چون بسیاری از آنها فارسی را نمی‌دانند، اطلاعات خود را از منابع روسی دریافت می‌کنند. در قزاقستان، کتاب‌های درسی و علمی زیادی در خصوص تاریخ و ادبیات ایران به زبان روسی وجود دارد. متاسفانه درباره ایران آثار کمی به زبان قزاقی داریم.

بازارکولوا  گفت: دروس ادبیات ایران و تاریخ ایران از جمله سرفصل‌هایی هستند که در دانشکده‌های تاریخ و زبان‌شناسی قزاقستان تدریس می‌شود. فارغ التحصیلان گروه ایران‌شناسی دانشکده شرق‌شناسی، تسلط کاملی به تاریخ و ادبیات ایران دارند.  

سی‌ودومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «خواندن برای همدلی» از ۲۳ آبان (۱۴۰۳) شروع شده و تا ۳۰ آبان (۱۴۰۳) ادامه دارد.

روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی