به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، همزمان با فرارسیدن یکصد و چهل و ششمین سالگرد تولد ستاره بلند شرق «علامه اقبال لاهوری»، همایش بین‌المللی «ظرفیت‌های شعر اقبال در همگرایی فرهنگی و مدنی ایران و پاکستان» در سالن همایش خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در کویته برگزار شد.

نعمت یلدرم از دانشگاه آتاتورک ارزروم از ترکیه، خانم شهلا ایران منش از دانشگاه آزاد شهید قاسم سلیمانی کرمان ایران و خانم آیگون علیزاده از اکادمی ملی علوم آذربایجان (به صورت ویدئو کنفرانسی) و خانم سعدیه طاهر از دانشگاه «وفاقی اردو» اسلام آباد، اشرف کمال رئیس گروه زبان و ادبیات اردو دانشگاه بکّر و استاد مدعو دانشگاه اسلامی الحمد اسلام آباد و شیرعلی از دانشگاه اسلامی الحمد اسلام آباد به صورت حضوری سخنزانی کردند.

خالد حفیظ، رئیس دانشگاه فناوری اطلاعات، مهندسی و علوم مدیریت (BUITEMS) صدر همایش، شکیل احمد روشن، بنیانگذار و رئیس دانشگاه اسلامی الحمد (اسلام آباد و کویته) به عنوان مهمان ویژه، خانم راحله درانی، رئیس اسبق مجلس ایالتی بلوچستان به عنوان مهمان ویژه افتخاری، خانم قندیل بدر، رئیس دپارتمان زبان و ادبیات اردو در دانشگاه بانوان سردار بهادر خان کویته (SBKWU)، عبدالمتین آخونزاده، رئیس مجلس فکر و دانش، مصطفی سیاسر رئیس حوزه هنری انقلاب اسلامی استان سیستان و بلوچستان و سید ابوالحسن میری، وابسته فرهنگی و مسئول خانه فرهنگ ایران در کویته از شخصیت‌هایی بودند که در این برنامه حضور داشتند و سخنرانی کردند.

کمیل قزلباش، دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران و استاد دانشکده دولتی ژنرال موسی در شهر کویته دبیر علمی این همایش بود.

آکادمی اقبال پاکستان (لاهور)، آکادمی فارسی و دانشگاه اسلامی الحمد و بنیاد سعدی از نهادهایی بودند که در برگزاری این همایش بین‌المللی با خانه فرهنگ ایران در کویته همکاری کردند.

برنامه طبق معمول با تلاوت کلام الله مجید توسط قاری رحیم الله آغاز و سرودهای ملی ایران و پاکستان پخش شد و مجری برنامه احمد شهریار، از شاعران معروف زبان فارسی از شهر کویته و ساکن ایران، توضیحات مختصر درباره برنامه ارائه کرد.

علی کمیل قزلباش، دبیر علمی این همایش بیان کرد: اقبال محور عشق و علاقه ملت ایران و پاکستان است و سنت‌ها، ارزش‌ها، فرهنگ و تمدن مشترک دارند. فارسی تنها زبان ایرانی‌ها نیست بلکه زبان ما (پاکستانی‌ها) هم است و شعرای مثل حافظ و اقبال متعلق به یک ملت یا کشور نه بلکه سرمایه مشترک هر دو ملت هستند. اقبال پیوند عشق است که ایران و پاکستان را بهم تنیده است و ایرانی‌ها اغلب پاکستانی‌ها را به نام همشهری اقبال لاهوری مخاطب می‌کنند و اشعار اقبال می‌خوانند.

قزلباش از مسئول خانه فرهنگ ایران در کویته برای اهتمام به برگزاری این همایش بین المللی باشکوه قدردانی کرد و گفت: امیدواریم با همکاری فرهیختگان ادبی و علمی شهر کویته، این برنامه در سال‌های آینده باشکوه تر برگزار گردد.

پس از آن، کلیپ بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله العظمی امام خامنه‌ای(مدظله العالی) درباره شخصیت و اندیشه اقبال با زیرنویس اردو برای شرکت کنندگان پخش شد.

سخنران بعدی خانم قندیل بدر، رئیس دپارتمان زبان اردو از دانشگاه بانوان سردار بهادرخان کویته بود که بیان داشت: اقبال متعلق به یک زمان خاص نیست بلکه اشعار او برای نسل های آینده یک راهنما است. اشعار او جنبشی را در قلوب مسلمانان شبه قاره هند ایجاد کرد که کشور مستقل برای خود بوجود آوردند ولی حالا همان اشعار به هیچ یک از ما اثر نمی گذارد. چون ما فقط اشعار اقبال را در قالب سرود و تکراری بیان می کنیم و از آرمان اقبال دور شده ایم.

خانم شهلا ایران منش، از دانشگاه آزاد اسلامی شهید قاسم سلیمانی از کرمان ایران به شخصیت اقبال پرداخت و اقبال را نخ پیوند دوستی و همگرایی ایران و پاکستان عنوان کرد.

سخنران بعدی، خانم سعدیه طاهر از دانشگاه «وفاقی اردو اسلام آباد»، از نمایندگی فرهنگی ایران در کویته برای برگزاری این مراسم باشکوه قدردانی کرد و حضور و سخنرانی در این مراسم را برای خود مایه افتخار دانست.

نعمت یلدرم از دانشگاه آتاتورک ارزروم ترکیه گفت: علامه اقبال لاهوری از نظر اقسام علوم اسلامی دارای علم و درجات گسترده است. او شاعر شرق، متفکر پاکستان، قاضی جهان اسلام و اقبال لاهور است. علامه اقبال شاعر بسیار محبوب در کشور ما (ترکیه) نیز است. تمام آثار علامه به زبان زیبای ترکی ترجمه شده و بارها چاپ شده است.

سخنران بعدی، اشرف کمال از دانشگاه اسلامی الحمد اسلام آباد بود که مقاله  ای تحت عنوان «اقبال: ایران و تأثیر فرهنگی و فکری شاعران فارسی به او» ارائه داد و بیان داشت: اقبال به زبان فارسی و ایران علاقه خاصی داشت و ابراز این عشق را نه تنها در شعر بلکه در نامه های خود نیز بیان کرد.

خانم آیگون علیزاده، از آکادمی ملی علوم آذربایجان گفت: 700 سال بعد از دوران طلائی عرفان و تصوف اسلامی در جهان، در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم در هند شاعری بوجود می آید که مسیر تکامل عرفان و تصوف اسلامی را ادامه می دهد و اسم این شاعر اقبال لاهوری است. اقبال لاهوری مثل شاعران قرن نهم و سیزدهم، آثاری می نویسد که از لحاظ سطح محتوایی از هیچ یک از آنها کمتر نیست و افکار بلند خود را در قالب شعر بیان می کند. عرفان و تصوف اسلامی حتی در اسامی آثار اقبال لاهوری دیده می‌شود. اسرار خودی، رموز بیخودی، ارمغان حجاز، پیام مشرق، جاویدنامه، از همه ی اینها بوی عرفان می‌آید.

پروفسور شیرعلی، رئیس دپارتمان زبان و ادبیات اردو دانشگاه اسلامی الحمد اسلام آباد با موضوع «استعمار غربی: اقبال و ایران و پاکستان» مقاله خود را ارائه داد.

خانم راحله درانی، رئیس پیشین پارلمان ایالت بلوچستان و یکی از معروف ترین سیاستمداران زن در ایالت بلوچستان به مهمان نوازی و توسعه فرهنگی و هنری ایران اشاره کرد.

خانم درانی عضو ارشد حزب مسلم لیگ (نوازشریف) در بلوچستان پیشنهاد کرد که اشعار فارسی اقبال به اردو ترجمه شود و با طرح زیبای مثل آن کتابی که از ایران به ما اهداء شد، چاپ و منتشر شود.

سخنران بعدی، مهمان ویژه شکیل احمد روشن، بنیانگذار و رئیس دانشگاه اسلامی الحمد گفت: اقبال در اشعار خود تنها به پاکستان و ایران اشاره نکرد بلکه او بزرگترین طلایه دار اتحاد بین مسلمانان بود. به هر حال اقبال درباره روابط ایران و شبه قاره هند، دغدغه عمیق داشت.

رئیس دانشگاه اسلامی الحمد قول داد که گفتگو برای تأسیس دپارتمان زبان فارسی و اتاق ایران در این دانشگاه با محوریت اقبال لاهوری با خانه فرهنگ ایران در کویته ادامه دارد.

آخرین سخنران، رئیس همایش خالد حفیظ، رئیس دانشگاه فناوری اطلاعات، مهندسی و علوم مدیریت بلوچستان (بیوتمز) بود که گفت: ما باید نسل های آینده را از مفاخر و مشاهیر جهان اسلام آشنا کنیم.

سید ابوالحسن میری، وابسته فرهنگی و مسئول خانه فرهنگ ایران در کویته بیان داشت: «در آثار منظوم و منثور اقبال نمایان است که ایشان با فرهنگ و نشانه های جزیی فرهنگ ایران بخوبی آشنا بوده است. دین، فلسفه، کلام و عرفان، عشق و تلفیق زبان و زبان فارسی که مؤلفه های فرهنگی و آداب و سنن ایرانیان است، در کتاب ها و نوشته های علمی، ادبی، فلسفی و حتی دیدگاه های اجتماعی علامه اقبال لاهوری به میزان بسیار زیادی تأثیرگذار بوده است.

در پایان برنامه به همه نویسندگان مقالات و سخنرانان، تقدیرنامه ای از طرف نمایندگی فرهنگی ایران اهداء شد.

انتهای پیام/