دانیلا منگینی (Daniela Meneghini) یکی از اساتید برجسته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه کافوسکاری ونیز (Ca' Foscari University of Venice) است. حوزه تخصصی او شامل آموزش زبان فارسی و بررسی‌های مرتبط با ادبیات ایران می‌شود. او به عنوان یکی از اساتید مهم در زمینه زبان‌ها و مطالعات ایرانی در اروپا شناخته می‌شود و در مرکز مطالعات آسیایی و اوراسیایی دانشگاه ونیز فعالیت می‌کند.

این دانشگاه یکی از مراکز پیشرو در مطالعات ایرانی در ایتالیا است و تحقیقاتی جامع در حوزه زبان‌ها و فرهنگ‌های ایرانی دارد. چند سالی است به همت دانیلا منگینی، آثار نظامی در حال ترجمه و شرح به ایتالیایی است و خسرو و شیرین نظامی از 2017 در ایتالیا منتشر شده اما این بار او به اهتمام رایزنی فرهنگی و با همکاری گروه هنری کازا دی سانتی و حمایت دانشگاه‌های ونیز، برگامو، کاتانیا، بولونیا و میلان و نیز انجمن بین‌المللی مطالعات مدیترانه و شرق (ایزمئو)، تئاتر ادبی تدارک دیده شده و برای علاقه‌مندان به اجرا در می‌آید. از این رو، این تئاتر (7 آذرماه) در سالن تئاتر باسیلیکا مرکز شهر رم به اجرا در آمد.

در راستای آشنایی هنرمندان رم با منظومه‌های غنی و عاشقانه نظامی پارسی‌گوی، در قالب نوین تعاملی و خوانش و قرائت فرازهایی از خسرو و شیرین، کارگاهی پیش از اجرای تئاتر با هدایت خانم منگینی و جیووانی کالکانیو برگزار می‌شود.

اجرای این نمایش که با ساز عود و رباب، حال و هوای ایران را زنده ساخته است، مورد استقبال گسترده ایتالیایی‌ها قرار گرفت تا آنجا که در سالن باسیلیکای مرکز شهر رم، حضار به تماشا نشستند.

پنج گنج نظامی از سترگ ترین نمایندگان روایت پردازی و داستان سرایی در ادبیات کهن فارسی است که ضمن عاشقانه‌هایی دلفریب و روح افزا، حکمت‌ها و اخلاق انسانی و ارزش‌های مطلوب برای سایر انسان‌ها خصوصا نخبگان یا حاکمان را به ما ‌می‌آموزاند، چنانچه خسرو هم به مثابه فرمانفرمایی بزرگ، پس از این دلدادگی، مشمول صیقل روح و تادیب معنوی و ارتقای نگاه اخلاقی قرار می‌گیرد، اخلاقی که گمشده جامعه و سیاست امروز جهان معاصر ما است.

این نمایش ادبی ماخوذ از کتاب خسرو و شیرین نظامی، ترجمه «منگینی» تا یاد روز نظامی در تقویم رسمی ایران در ماه اسفند، اجراهای متعدد دیگری در دانشگاه های میلان، برگامو، کاتانیا و بولونیا و ونیز هم خواهد داشت.

منگینی نقش مؤثری در تقویت زبان فارسی و ترویج آن در جوامع دانشگاهی غرب داشته است. او علاوه بر تدریس، به پژوهش‌هایی در زمینه‌های مختلف زبان‌شناسی و ادبیات ایرانی پرداخته است. دانشگاه ونیز یکی از چندین دانشگاه‌های اروپایی است که برنامه‌های گسترده‌ای در مطالعات ایرانی دارند، از جمله دانشگاه‌های ناپل و رم، که در آن‌ها هم مطالعاتی در زمینه زبان‌شناسی و ادبیات فارسی صورت می‌گیرد.

در ایتالیا، مطالعات ایرانی یکی از حوزه‌های فعال دانشگاهی است. مراکز مختلفی مانند دانشگاه‌های "لا ساپینزا" در رم و "ل'اورینتال" در ناپل نیز در این زمینه فعال هستند.

در این مراکز، علاوه بر زبان فارسی، موضوعات تاریخی، مذهبی و فرهنگی ایران نیز بررسی می‌شوند و زبان‌شناسی تاریخی و فلسفه ایرانی مورد توجه خاص قرار گرفته‌اند.

دانشگاه ونیز نیز با داشتن اساتیدی مانند دانیلا منگینی و پژوهشگران دیگر در این زمینه، توانسته است نقشی پررنگ در گسترش و معرفی زبان و فرهنگ ایرانی در اروپا ایفا کند. این تحقیقات نه تنها در زمینه زبان و ادبیات بلکه در حوزه‌های دیگری مانند تاریخ و فلسفه ایران نیز تأثیرگذار بوده‌اند.

در معرفی دانشگاهی وی آمده است: دانیلا منگینی استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه Ca' Foscari ونیز است. او در شعر کلاسیک فارسی، در بلاغت و در ادبیات فارسی عصر سلجوقی تخصص دارد. دانشیار زبان و ادبیات فارسی در گروه مطالعات آسیایی و مدیترانه ای آفریقایی دانشگاه ونیز. او بین سال‌های 1988-2004 مطالعاتی را درباره آمار واژگانی که در غزلیات کلاسیک فارسی به کار می‌رود (غزلیات حافظ: تطابق و واژگان، روم 1988) افتتاح کرد و به همراه همکارش یک پایگاه داده (Lirica Persica) با بیش از 20000 بیت ساخت.

او، ریکاردو زیپولی، همراه با برخی از مهندسان کامپیوتر مجموعه‌ای از برنامه‌ها را توسعه دادند که به تجزیه و تحلیل واژگان شاعرانه اختصاص یافت که منجر به ساخت ابرمتن لیریکا پرسیکا شد: وی در سال 1392  مدعو دانشگاه فردوسی مشهد (ایران) بود و در سال 1395 برنده بورسیه تحصیلی بنیاد ملی نخبگان (ایران) برای همکاری با مرکز عالی مطالعات شاهنامه فردوسی شد.

در دانشگاه مشهد وی از سال 2018 سردبیر بخش «زبان و ادبیات فارسی» برای دانشنامه اسلام 3 بوده است. وی سال‌ها با دایرة‌المعارف ایرانیکا و با دبیری کمیته معارف اسلامی همکاری داشته و مدخل‌های متعددی را گردآوری کرده است. در زمینه ادبی تاریخی، به ویژه در ادبیات دوره سلجوقی. در سال 2020 هدایت مجموعه "فلسفه‌های قرون وسطایی و مدرن" دانیلا منگینی (Daniela Meneghini) یکی از اساتید برجسته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه کافوسکاری ونیز (Ca' Foscari University of Venice) است.

حوزه تخصصی او شامل آموزش زبان فارسی و بررسی‌های مرتبط با ادبیات ایران می‌شود. او به عنوان یکی از اساتید مهم در زمینه زبان‌ها و مطالعات ایرانی در اروپا شناخته می‌شود و در مرکز مطالعات آسیایی و اوراسیایی دانشگاه ونیز فعالیت می‌کند.

این دانشگاه یکی از مراکز پیشرو در مطالعات ایرانی در ایتالیا است و تحقیقاتی جامع در حوزه زبان‌ها و فرهنگ‌های ایرانی دارد.منگینی نقش مؤثری در تقویت زبان فارسی و ترویج آن در جوامع دانشگاهی غرب داشته است. او علاوه بر تدریس، به پژوهش‌هایی در زمینه‌های مختلف زبان‌شناسی و ادبیات ایرانی پرداخته است.

دانشگاه ونیز یکی از چندین دانشگاه‌های اروپایی است که برنامه‌های گسترده‌ای در مطالعات ایرانی دارند، از جمله دانشگاه‌های ناپل و رم، که در آن‌ها هم مطالعاتی در زمینه زبان‌شناسی و ادبیات فارسی صورت می‌گیرد.

مرتبط ترین نتایج تحقیق او به تحلیل موضوعی غزل کلاسیک فارسی بر اساس روش های آماری واژگانی مربوط می شود. ایجاد دستور زبان جدید فارسی و بررسی تاریخ نحو. ترجمه منظومه خسرو و شیرین توسط نظامی گنجوی و بررسی های بعدی درباره رابطه شعر و حقیقت در متون شاعر بزرگ سلجوقی.

آزمایشگاه‌های ترجمه تجربی از فارسی به ایتالیایی با دانشجویان خود توسعه یافت و با انتشار دو رمان از هوشنگ مرادی کرمانی(با حمایت رایزنی) به پایان رسید.

وی در اعزام دانشجویان زبان فارسی برای مهارت افزایی میدانی به ایران بسیار فعال و با دانشگاه فردوسی کماکان ارتباطات خوبی دارد. از مهمترین و آخرین خدمات وی به ایران و زبان فارسی، کارگاه تئاتر تعاملی بسیار جذاب خسرو و شیرین بوده است، چرا که وی در یک اثر مهم به ترجمه و شرح این منظومه عاشقانه ایرانی که توسط انتشارات معتبر اریلّه منتشر شده، موفق بوده است (خسرو و شیرین؛عشق و خرد در ایران باستان).

وی در معرفی این اثر می‌نویسد: خسرو و شیرین معروف ترین و مهم ترین شعر عاشقانه در ادبیات کلاسیک فارسی است. این اثر که در گنجه، در قلمرو شمال غربی امپراتوری سلجوقی، بین سال های 1176 تا 1191 توسط شاعر بزرگ نظامی (1141-1209) سروده شده است، به دلیل ظرافت فرم و ظرافت محتوایش فوق العاده است، داستان عاشقانه افسانه‌ای را روایت می‌کند.

خسرو (خسرو دوم، آخرین فرمانروای بزرگ سلسله ساسانیان) و شیرین، شاهزاده خانم ارمنی با زیبایی فوق العاده و جایگاه اخلاقی نمادین. داستان عاشقان جوان که در ایران پیش از اسلام می گذرد، با وقایع تاریخی، با محدودیت های تحمیل شده توسط حاکمیت، با شرایط سیاست و شکنندگی انسان، در هم آمیخته است و مسیری را طی می کند که در آن عشق به بلوغ می رسد؛ رشد به سوی شکلی متعالی تر و یکپارچه تر از انسانیت. داستان فرهاد، سنگتراش ماهر با قدرتی بی بدیل، که عشق ناخوشایندش به شیرین به نماد و مضمونی فراگیر در غزل و عرفان قرن های بعد تبدیل می شود، در داستان دو شاهزاده گنجانده شده است.

تنش بین شور و درد، بین میل و وظیفه، بین انتظار و ناامیدی را نظامی با حساسیت و هنر توصیف می کند که این اثر را به متنی فراتر از محدوده زمانه خود تبدیل می کند. فراتر از طرح داستان، که ساختار آن به طرز ماهرانه‌ای در جریان فصل‌ها ترسیم شده است، متن با قطعاتی از الهام از خرد درون‌یابی شده و به پایان می‌رسد که به ما امکان می‌دهد نگاهی مستقیم به ذهنیت، جهان نگری و روایت یک حکیم ایران قرون وسطی داشته باشیم.

مرتبط ترین نتایج تحقیق او به تحلیل موضوعی غزل کلاسیک فارسی بر اساس روش‌های آماری واژگانی مربوط می شود. ایجاد دستور زبان جدید فارسی و بررسی تاریخ نحو. ترجمه منظومه خسرو و شیرین توسط نظامی گنجوی و بررسی‌های بعدی درباره رابطه شعر و حقیقت در متون شاعر بزرگ سلجوقی. آزمایشگاه‌های ترجمه تجربی از فارسی به ایتالیایی با دانشجویان خود توسعه یافت و با انتشار دو رمان از هوشنگ مرادی کرمانی (با حمایت رایزنی) به پایان رسید.

با هماهنگی رایزنی فرهنگی ایران در ایتالیا، این تئاتر به مناسبت سالروز نظامی، مصادف با 21 اسفندماه، به شهر برگامو و دانشگاه برگامو می‌رسد.

روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی