خلاقیت فرهنگی؛ کلید عبور از کلیشههای حقوق بشر غربی
خلاقیت، نگاه متفاوت و تکیه بر فرهنگ غنی میتواند راهی نو برای بازتعریف حقوق بشر در سطح بینالملل بگشاید.

جواد امینیمنش کارشناس ارشد دیپلماسی فرهنگی در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری ایرنا قرار داده است، نوشت:
ما در آستانه شکل گیری یک تمدن نوین جهانی قرار داریم؛ تمدنی که اخلاق، معنا، مسئولیت اجتماعی و کرامت جمعی را در مرکز توجه قرار میدهد. تمدنی که در آن، انسان نه به مثابه موجودی جدا افتاده و فردگرا، بلکه به عنوان موجودی فرهنگی، اجتماعی و معنوی تعریف میشود.
اهمیت نوآوری و نگاه مستقل در مباحث مربوط به حقوق بشر و ضرورت شبکه سازی در این عرصه، بر کسی پوشیده نیست، اگر بخواهیم صدایمان در سطح جهانی شنیده شود، باید از تکرار مفاهیم وارداتی فاصله بگیریم.
خلاقیت و نگاه متفاوت، نه تنها یک امتیاز، بلکه ضرورتی راهبردی برای عبور از کلیشههای غربی در حوزه حقوق بشر است.
فرهنگ اسلامی و شرقی سرشار از ظرفیتهای تمدنی است؛ از عرفان گرفته تا حکمت، از خانواده تا مسئولیت اجتماعی. اینها عناصر سازنده گفتمان نوینی هستند که میتوانند همزمان منتقد گفتمان غربی و پیشنهاد دهنده راهی نو برای آینده باشند.
امروز با نوعی جنگ جهانی علیه نهاد خانواده مواجه هستیم. خانواده، ریشه دارترین کانون عاطفی و اخلاقی بشر و حقوق مربوط به آن است و اگر از آن تهی شویم، جامعه به ماشین های بی احساس بدل می شوند که تحت سلطه ارزش های ساختگی صاحبان قدرت به هر چیزی تن می دهند و حقوق یکدیگر را پایمان می کنند.
هجمه به خانواده، به ویژه از مسیر زنان و مادران، مستقیماً نظام تعلیم و تربیت را نشانه گرفته است. وقتی خانواده آسیب میبیند، آموزش صحیح نیز دچار اختلال میشود و این یعنی تهدیدی بنیادی برای آینده بشریت. در نتیجه حقوق افراد و معنای آن دستخوش دگرگونی میشود و از مسیر اصلی انسانی فاصله میگیرد.
برگزاری نخستین اجلاس بینالمللی حقوق بشر در رهیافت شرقی تلاشی است برای بازخوانی مفاهیم حقوق بشر از منظری تازه؛ منظری که برآمده از فرهنگها، تمدنها و ادیان شرقی است.
ما در پی آن هستیم که از دل این فرهنگها، گفتمان جدیدی در حوزه حقوق بشر عرضه کنیم؛ گفتمانی که به جای تقلید از روایت غربی، بر پایه جهان بینی شرقی و اسلامی استوار باشد.
برگزاری این اجلاس گامی مهم در جهت تحقق گفتمان فرهنگی، تمدنی و بومی حقوق بشر است. گفتمانی که میخواهد روایت غالب غربی را به چالش بکشد و در حین حال، طرحی نو برای آینده انسان معاصر ارائه کند.
خلق ادبیات جدید در حوزه حقوق بشر یکی از اهداف کلیدی این رویداد است؛ حقوق بشر امروز به شدت تحت تأثیر منظومه ارزشی غربی است؛ اما ما به ادبیاتی نیاز داریم که مفاهیم بنیادینی همچون حق، آزادی، عدالت و کرامت را بر مبنای فرهنگ و حکمت شرقی و اسلامی بازتعریف کند.
نخستین اجلاس بینالمللی حقوق بشر در رهیافت شرقی به همت دانشگاه باقرالعلوم(ع) و با همکاری سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، با حضور ۴۰ مهمان بینالمللی از ۲۲ کشور از ۸ و ۱۲ اردیبهشت ماه سال جاری در تهران، قم و اصفهان برگزار میشود.
روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی