رهبر معظم انقلاب در دیدار رئیس‌جمهور کوبا و هیأت همراه، با اشاره به ظرفیت‌های فراوان سیاسی و اقتصادی دو کشور تاکید کردند: «باید از این ظرفیت‌ها برای تشکیل یک اتحاد و ائتلاف میان کشورهایی که در قبال زورگویی‌های آمریکا و غربی‌ها دارای موضع یکسان هستند، استفاده شود.»در خصوص فرمایشات رهبر معظم انقلاب، نکاتی وجود دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد.

نخست این‌که اساسا گفتمان انقلاب اسلامی ایران از ابتدا، ماهیتی جهانی و فراسرزمینی داشته و برخلاف نگاه‌های بومی، محلی یا قومی، در قالب‌های سرزمینی متنوع قابلیت تاویل و تعمیم دارد. رویکرد فراسرزمینی و پیام انسانی و فطری جاری در گفتمان انقلاب اسلامی، قیود جغرافیایی را در اصل «صدور انقلاب» کنار می‌زند و آنها را به یک «ملاحظه»( و نه یک مانع) تبدیل می‌کند. بی دلیل نیست که نظریه‌پردازان مدرن و پست‌مدرن حوزه انقلاب‌های جهان، ازاسکاچپول و نیکی کدی گرفته تا میشل فوکو جملگی پس از سال‌ها تحقیق، به تفاوت ماهوی انقلاب اسلامی ایران با دیگر موارد مشابه در تاریخ روابط بین‌الملل اذعان کرده‌اند. اصلی‌ترین شاخصه این تفاوت، گفتمان و تفکری است که علت محدثه انقلاب اسلامی بوده و علت مبقیه آن در طول سال‌های سپری شده از این پدیده مقدس نیز هست.

نکته دوم، معطوف به تاثیر ساختار شبکه‌ای بر ارتقای ظرفیت‌هاست. بدون شک تجمیع ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل دو یا چند کشور و بازیگر جهانی با یکدیگر، می‌تواند به ایجاد ساختاری توانمند در مواجهه با دردهای مشترک شود. این به معنای هدایت ظرفیت‌های متقابل در یک ساختار هدفمند و مشترک با اهدافی عالی خواهدبود. در اینجا لازم است دوگام اساسی برداشته‌شود:

این گام‌ها به ترتیب، احصای ظرفیت‌های موجود و اهداف مشترک در عرصه فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و کیفیت‌بخشی به آنها و هدایت ظرفیت‌ها در یک ساختار(ظرف) عملگرایانه و هدفمند است.

نکته سوم، معطوف به نقش ایران و کوبا در شکل‌دهی به یک اتحاد و ائتلاف به منظور «توان‌افزایی» است. هر دو کشور سابقه طولانی مدت و افتخارآمیزی در مواجهه با زورگویی آمریکا و شبکه حامی و پیرو آن در نظام بین‌الملل داشته و مقاومت‌های ثمربخش و غرورآفرینی در برابر توطئه‌های کاخ سفید در ادوار مختلف داشته‌اند. از تهران و هاوانا در ادبیات فرهنگی و سیاسی جهان به مثابه دو نماد انقلاب علیه نظام سرمایه‌داری و ظلم یاد می‌شود که یکی در غرب آسیا و دیگری در آمریکای لاتین تبلور یافته‌اند. هزینه‌کرد هنگفت و مستمر آمریکا و اتحادیه اروپا علیه تهران و هاوانا در ابعاد گوناگون فرهنگی، امنیتی، سیاسی به وضوح بیانگر وحشت غرب از قابلیت تعریف، عملیاتی‌سازی، تثبیت و تعمیم الگوهای مقاومت جهانی توسط این دو بازیگر تاثیرگذار است. بی دلیل نیست که رهبر معظم انقلاب در دیدار رئیس‌جمهور کوبا به کلید واژه «ائتلاف» اشاره فرموده‌اند. ائتلاف فراتر از همکاری دو بازیگر است و محصول آن خلق مناسبات جدید فرامنطقه‌ای در نظام بین‌الملل خواهدبود. هدایت ظرفیت‌های ممتاز ایران و کوبا در مسیر ایجاد این ائتلاف، قطعا دشمنان را بیش از پیش در پیشبرد راهبردها و تاکتیک‌های ضد بشری و غیرانسانی آنها ناکام خواهدگذاشت. بدیهی است یارگیری‌های جدید و توسعه دایره این ائتلاف با سایر کشورها، در سرعت بخشیدن به پیروزی «جریان جهانی مقاومت» در برابر زورگویی‌های نهادینه‌شده آمریکا و غرب، کمک خواهدکرد. بنابر این در روند ایجاد چنین ائتلافی نباید لحظه‌ای تعلل کرد.

محمد مهدی ایمانی پور/ رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی