به گزارش روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، عباسعلی وفایی، رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در پکن در گفت‌وگویی که با تلویزیون «سی سی تی وی شبکه 6» چین انجام داد به بیان روابط ایران و چین به ویژه سینمای امروز ایران مبادرت ورزید. آنچه از نظر می‌گذرد، حاصل این گفت‌وگوست:

1-امسال در پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک بین چین و ایران قرار داریم. دیپلماسی فرهنگی شامل تبادل نظر، اطلاعات و هنر است. در طول 50 سال گذشته، نقش فیلمسازی را به عنوان ابزاری برای تقویت تبادل فرهنگی و تقویت درک متقابل بین دو کشور چگونه می‌دانید؟

نخست پنجاهمین سالگرد روابط ایران و چین را گرامی می‌دارم. هنر فیلم به دلایل مختلف متفاوت از سایر رسانه‌ها و هنرهاست به جهت محسوس و دیداری بودن و آمیختگی آن با هنرهای خاص هم مخاطبان زیادی دارد و هم بسیار مؤثرتر از سایر است و همچنین، متفاوت در ابلاغ فرهنگی است.

این هنر می‌تواند در شناخت بین دو ملت بسیار مؤثر باشد چراکه تاریخ و تمدن را نشان می‌دهد. در این بخش ظرفیت‌های زیادی وجود داشته که مغفول مانده است، در این خصوص فیلم‌های زیادی تولید نشده است که فیلم «راه آبی ابریشم» یکی از آنهاست.

لازم است در این حوزه همکاری‌های بیشتری میان ایران و چین برای ساخت فیلم صورت بگیرد و خوشبختانه مقدمات آن فراهم شده زیرا در سال جاری تفاهمنامه همگرایی‌های سینمایی منعقد شده است و حضور کارگردانان و فیلم‌های ایرانی در چین به این بخش کمک خواهد کرد.

2- چین و ایران تاریخچه‌ای از مبادلات فرهنگی و اقتصادی در مسیر جاده ابریشم داشته‌اند. شباهت‌های فرهنگ و تمدن چین و ایران را چگونه می‌بینید؟

دو کشور تاریخی و صاحب تمدن هستند و این اصل اساسی است که تمدن‌ها به همدیگر نیازمند و جاذب همدیگرند. ایران و چین از زمان هخامنشیان و سلسله هان با یکدیگر ارتباط داشته‌اند و جاده ابریشم این دو کشور را به هم مرتبط داشته است.

انعکاس چین و ایران و عناصر فرهنگی و تاریخی این دو کشور در ادبیات یکدیگر، این پیوند و شباهت را در مواردی نشان داده است. احترام به خانواده و تکریم بزرگترها و نکوداشت عالمان، فرزانگان، هنرمندان و دستگیری از درماندگان و هنر نقاشی که گفته شده از ایران به چین آمده و با تقویت دگرباره از سوی مغولان به ایران رفته از شباهت‌هایی است که می‌توان بدان‌ اشاره کرد.

وجود آثار تاریخی و فرهنگی در دو کشور و وجود بهره‌های رنگی و نمودی و هنری مشترک از موارد دیگر است.

3- در سال‌های اخیر، فیلم‌های ایرانی و استعدادهای سینمای ایران جوایز مهم بسیاری را در جشنواره‌های بین‌المللی فیلم برلیناله، کن و ونیز کسب کرده‌اند. از دیدگاه شما، چه چیزی باعث شد ایران و فیلمسازان داخلی بتوانند این همه از بهترین فیلم‌های جهان را خلق کنند؟

امروز ساخت فیلم در ایران مبتنی بر مؤلفه‌های علمی است اغلب اشخاص مطرح در ساحت جهانی از سال‌های جوانی در این حوزه بوده‌اند و با مسایل علمی، دانشگاهی و حرفه‌ای کار آشنا بوده‌اند یکی از کارگردانان مطرح امروز، شمار زیادی فیلمنامه نوشته است و با این هنر کاملا آشناست و البته نبوغ ذاتی به این دانش اکتسابی کمک کرده است تا خود را در سطح بین‌المللی نشان دهد.

در ایران فیلم طرفداران خاص خود را دارد و این طرفداری مردم برای ظهور هنر فیلم مؤثر بوده است و نیز برای درخشش کارگردانان. من اگر بخواهم دلایل توفیق فیلم‌های ایرانی را در ساحت جهانی بیان کنم به روایت پردازی کلان و تلفیق آن با روایت‌های خرد و تعلیق سازی روایت و بکارگیری شخصیت پردازی‌های دقیق که اساس یک روایت داستانی است، اشاره می‌کنم و بهره گیری از بازی کودکان و گفت‌وگوهای ویژه و نهایتا فضای باز بی قضاوت پایان روایت دلایل این انتخاب و توفیق است.

4- چندین فیلم ایرانی به نام‌های «مسیر معکوس»، «زرد» و «قلعه رویاها» در سال‌های اخیر جوایزی را در جشنواره بین‌المللی فیلم پکن و جشنواره بین‌المللی فیلم شانگهای به دست آورده‌اند. فکر می‌کنید این کار چگونه برای مخاطبان چینی برای درک فیلم‌های ایرانی و فرهنگ ایرانی مفید است؟

خیلی خوشحال هستیم که کارگردانان ایرانی در جشنواره‌های چین می‌درخشند طبیعتا این حضور و انتخاب به رواج فیلم‌های ایرانی در این کشور کمک می‌کند و کارگردانان چین را به همکاری در تولید فیلم مشترک ترغیب می‌کند.

در این چند سال ما شاهد پیشنهادهای خوبی برای همکاری از طرف چین بوده‌ایم و از سویی توجه به فیلم‌های ایرانی در تحقیقات دانشگاهی و مجله‌های تخصصی چین در سال‌های اخیر قطعا به معرفی ایران در این حوزه می‌انجامد و مردم از این هنر و صنعت ایرانی بیشتر آگاهی می‌یابند.

5- برای فیلمسازان انتخاب یک مکان فیلمبرداری عالی بسیار مهم است. از آنجایی که ایران مکان‌های دیدنی بسیار زیبایی دارد، لطفاً از نظر خودتان با ما در میان بگذارید که 3 لوکیشن برتر فیلم کدام‌اند و چرا؟

مکان‌های فیلم برداری باید متناسب با موضوع و محتوا و نوع ژانر انتخاب شود و نمی‌شود صرفا زیبایی و منظره یک مکان را برای فیلم سازی مفید دانست. در داستان‌های ایرانی که به صورت شعر آمده و تاریخی است به این مسأله اشاره می‌شود.

نظامی در «لیلی و مجنون» به این مطلب اشاره می‌کند و طبیعت ایران بی نظیر است و برای هر نوع ژانر فیلمی مناظر خاص خود را دارد، از دریا و جنگل و کوه و کویر و ... شمال ایران برای فیلم‌های تخیلی عاشقانه بی نظیر است. جنوب ایران خود دلپذیری خاص خود را دارد. غرب و شرق ایران هم چنین است. بر همه اینها، مناظر تاریخی بی بدیل را می‌افزایم که به راستی یگانه هستند. به هر حال متناسب با ژانر، فضاهای فراوانی برای تولید فیلم در ایران وجود دارد و این مسأله فیلم‌های ایران را برای نمود بهتر و هنری تر یاری می‌کند.

6-تا آنجا که می‌دانید، آیا در زمان همه گیری کووید-19، دو کشور ارتباط یا همکاری در صنعت فیلم در مبارزه مشترک با این همه‌گیری داشتند؟

متاسفانه به دلیل محدویت‌های آمد و شد، در این بخش کار بایسته‌ای صورت نگرفته است اگر چه تنی چند از کارگردانان ایران در این دوره در چین حضور یافته‌اند و فیلمبرداری بخش‌هایی از فیلم‌های خود را در چین انجام داده‌اند، ولی به دلیل محدودیت‌ها همکاری شایسته‌ای در این حوزه صورت نگرفته است.

7- برداشت شما از فیلم‌های چینی چیست؟ می‌توانید چند فیلم چینی مورد علاقه خود را برای ما نام ببرید؟

برخی از سریال‌هایی چینی را به صورت مقطع در تلویزیون می‌بینم و مشترکات موجود میان کشورمان با چین را در آنها می‌یابم. احترام به بزرگترها و خانواده از این مسایل است. فیلم یک شب با بیجینگ که روایت داستانی ویژه‌ای است را شنیده‌ام، لیکن این فیلم را هنوز ندیده‌ام.

سال 2022 بیستمین سالگرد «گزارش جهانی فیلم» است. زمانی که برنامه خود را برای اولین بار راه‌اندازی کنیم، از ایران دیدن کنیم و پس از آن، صنعت سینمای ایران را دنبال کنیم. یکی از کارهای اساسی پس از کرونا روایت فداکاری جامعه پزشکی و پرستاری است. در ایران این دو قشر فداکاری‌های فراوانی داشته‌اند و قریب 150 شهید پرستار در مبارزه با کرونا داشته‌ایم. صحنه‌های زیبایی از نوع دوستی بشری در ایران و سایر کشورها ظاهر شد امیدوارم این فداکاری‌ها در قالب فیلم‌های سینمایی روایت شود تا برای آیندگان بماند.

انتهای پیام/ص